Τμήμα αρχαίας περγαμηνής βρέθηκε στο Σινά

Ο Σιναϊτικός Κώδικας του 350 μ.Χ., όπως δημοσιεύεται από τη Βρετανική Βιβλιοθήκη
Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος


Η παρατηρητικότητα και η διάθεση για έρευνα έφεραν την ανακάλυψη ενός μικρού χαμένου κομματιού από αρχαία περγαμηνή γραμμένη στα ελληνικά, που αρκετά φύλλα της βρίσκονται στην βιβλιοθήκη του Λονδίνου.
Πριν λίγο καιρό δημοσιεύθηκε στην βρετανική εφημερίδα «Independent» η είδηση πως ένας Έλληνας μεταπτυχιακός φοιτητής σε έρευνα για την διατριβή του, ανακάλυψε σε μοναστήρι του Σινά ένα αρχαίο χειρόγραφο του 350 μ.Χ. γραμμένο στα ελληνικά.
Η είδηση έκανε το γύρω του κόσμου για το σπάνιο εύρημα αλλά και για τον Έλληνα φοιτητή του βρετανικού πανεπιστημίου.
Πρόκειται για το Νικόλαο Σαρρή, 30 ετών που τελείωσε συντηρητής αρχαιοτήτων στη Βρετανία και έκανε την ανακάλυψη στη βιβλιοθήκη της μονής της Αγίας Αικατερίνης του όρους Σινά.
















Φώτο: Ο αρχαίος κώδικα γραμμένος στην ελληνική

«Μελετούσα βιβλιοδεσίες που βρίσκονται στο Σινά», είπε ο σπουδαστής, «για τη διδακτορική διατριβή μου και ξαφνικά αυτό το απόσπασμα του χειρογράφου τράβηξε την προσοχή μου. Μόνο αν κάποιος μελετούσε προσεκτικά και ψαχούλευε καλά αυτήν τη βιβλιοδεσία θα μπορούσε ίσως να το προσέξει και να καταλάβει πως κάτι υπάρχει».
Βρήκε το χαμένο, μέχρι τώρα, απόσπασμα του Codex Sinaiticus (Σιναϊτικός Κώδικας),καθώς περιεργαζόταν φωτογραφίες χειρογράφων στη βιβλιοθήκη της αναφερόμενης μονής.
Η εν λόγω Βίβλος, γραμμένη στα ελληνικά πάνω σε δέρμα ζώου, είναι η αρχαιότερη γνωστή. Τα φύλλα του ανεκτίμητης αξίας βιβλίου είχαν μοιραστεί σε τέσσερα σημεία, μεταξύ των οποίων η μονή της Αγίας Αικατερίνης και η βιβλιοθήκη του Λονδίνου, στην οποία υπήρχε το μεγαλύτερο τμήμα της από το 1933, όταν η πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση πούλησε τη συλλογή της στη Βρετανία.
Στο πέρασμα των αιώνων η αρχαία περγαμηνή χρησιμοποιήθηκε πολλές φορές από τους μοναχούς της μονής της Αγίας Αικατερίνης για το δέσιμο βιβλίων (των σκληρών εξωφύλλων τους), τόσο επειδή ήταν αρκετά σκληρή όσο κι επειδή ήταν εξαιρετικά δύσκολο να βρουν περγαμηνές στην περιοχή.
Ο Νίκος Σαρρής ειδοποίησε το βιβλιοθηκάριο του μοναστηριού, πατέρα Ιουστίνο πως θα ήθελε να δει από κοντά όσα είδε στις φωτογραφίες. Στο δέσιμο είναι ορατό μόλις το ένα τέταρτο του αποσπάσματος, ωστόσο ύστερα από προσεκτική έρευνα ο πατέρας Ιουστίνος επιβεβαίωσε ότι το άγνωστο απόσπασμα της Βίβλου βρέθηκε. Δήλωσε, μάλιστα, ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί η σύγχρονη τεχνολογία για να εντοπιστεί πόσα κείμενα υπάρχουν στην περγαμηνή, η οποία έχει χρησιμοποιηθεί για το δέσιμο άλλου βιβλίου, χωρίς να χρειαστεί αυτό να καταστραφεί.
Διασωθέν τμήμα από τον αρχαίο πάπυρο του Σιναϊτικού Κώδικα
Το συγκεκριμένο που βρέθηκε αναφέρεται στην αρχή του κεφαλαίου του Ιησού του Ναυή (κεφάλαιο 1, στίχος 10) στον οποίο προειδοποιεί τα παιδιά του Ισραήλ καθώς μπαίνουν στη γη της επαγγελίας.
«Παλιά, για να δέσουν βιβλία χρησιμοποιούσαν παλιά φύλλα και παλιές περγαμηνές. Έτσι ακριβώς ήταν και αυτό το σπάραγμα» λέει ο ίδιος και συμπληρώνει: «Προφανώς είχε χρησιμοποιηθεί από κάποιον ως εσώφυλλο, το οποίο ήταν λίγο κρυμμένο και δεν φαινόταν καλά».
Ο κ. Σαρρής τόνισε πως το εύρημά του ήταν ιδιαίτερα σημαντικό γιατί δίνει το έναυσμα για περαιτέρω έρευνα. Στην βιβλιοθήκη του μοναστηριού υπάρχουν τουλάχιστον 18 βιβλιοδεσίες που έγιναν από τους ίδιους δύο μοναχούς που είχαν επαναχρησιμοποιήσει τον κώδικα.
« Δεν ξέρουμε αν θα βρούμε περισσότερους κώδικες στα άλλα βιβλία, αλλά μια έρευνα, ωστόσο, θα άξιζε το κόπο», είπε ο Σαρρής.

Μια σελίδα του κώδικα που βρίσκεται στη βρετανική βιβλιοθήκη.