Του Γιώργου Εχέδωρου
Έχουν περάσει ακριβώς οκτώ χρόνια και βλέπουμε να έχουμε ένα διαχρονικό προβληματισμό με το όνομα των Σκοπίων. Τότε ήταν κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ. Όπως και σήμερα. Οι κυβερνητικές αλλαγές μιας οκταετίας δεν φαίνεται να έχουν στείλει στο ‘χρονοντούλαπο’ τα παρακάτω δημοσιεύματα.
Παρουσιάζουμε τρία ενδεικτικά κείμενα μιας συγκεκριμένης εφημερίδας για το αναφερόμενο θέμα που μας προβληματίζει ακόμη.
Έτσι έχουμε την ‘Ελευθεροτυπία’ του 2001 που μας θυμίζει περί ‘βουλγαρομακεδόνων’, ‘σκοπιανών’ κλπ.
Αξίζει να ρίξουμε μια ματιά.
Γράφει στο φύλλο της 8 Αυγούστου 2001:
Κυβέρνηση για Βουλγαρομακεδόνες: Φαντασιώσεις περιθωριακών, άνευ σημασίας
Άνευ σημασίας θεωρεί η κυβέρνηση τις αξιώσεις βουλγαρομακεδονικής οργάνωσης με έδρα την Έδεσσα, που δημοσιεύτηκαν χθες.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανέφερε χθες: «Πιστεύω ότι κακώς δίδεται έμφαση σε μεμονωμένες απόψεις κάποιου ή κάποιων περιθωριακών οι οποίοι κατά καιρούς αποστέλλουν επιστολές όπου αναπτύσσουν τις φαντασιώσεις τους γύρω από την ύπαρξη μειονοτικών ομάδων στη Βόρειο Ελλάδα.
Οι σχέσεις μας με τη Βουλγαρία είναι εξαίρετες».Σε επιστολή της, που δημοσιεύτηκε στο «Εθνος», η οργάνωση «Βουλγαρικά Ανθρώπινα Δικαιώματα», με έδρα την Έδεσσα, δηλώνει ότι έχει στόχο:
* Να αποδείξει ότι οι κάτοικοι των Σκοπίων όσο και της Βορείου Ελλάδας είναι Βούλγαροι.* Να αναδείξει την καταπίεση της πολυάριθμης βουλγαρικής εθνότητας στην Ελλάδα.
* Να αγωνιστεί για την επιστροφή περιουσιών «ύψους 1 τρισ. δρχ.».
* Να απομακρύνει τα «μνημεία αντιβουλγαρισμού» (μνημεία Μακεδονομάχων) όπως τα προσδιορίζει.
* Να παλέψει για την αναγνώριση της «ανηλεούς γενοκτονίας των Βουλγάρων από την ελληνική Βουλή»!
* Να επιβάλει την «είσοδο 500.000 Βουλγαρομακεδόνων» στο ελληνικό έδαφος, στους οποίους και να δοθεί η ελληνική ιθαγένεια.
* Και τέλος, να αναθεωρηθούν οι συνθήκες ώστε να υπάρξει δικαιότερη κατανομή των βαλκανικών εδαφών και να επιστραφεί (στη Βουλγαρία εννοείται) η «Μακεδονία του Αιγαίου», την «οποία κατέλαβε αυθαίρετα το 1912 ο Ελληνικός Στρατός».
Η οργάνωση επικαλείται ακόμη τη «συνδρομή» της κυβέρνηση Συμεών στη Βουλγαρία.
Η βουλευτής της Ν.Δ. Ντ. Μπακογιάννη σε δήλωσή της σημειώνει ότι:
«Ιλαρότητα προκαλούν οι ισχυρισμοί μιας μικρής και θρασύτατης οργάνωσης με την επωνυμία "Βουλγαρικά Ανθρώπινα Δικαιώματα στη Μακεδονία", αλλά θέτει δύο ερωτήματα.
Α. Το ζήτημα του αν μια οργάνωση που επιδιώκει ανοιχτά τον ακρωτηριασμό της Ελλάδας, όσο ασήμαντη ή φαιδρή κι αν είναι, μπορεί να λειτουργεί νόμιμα, όπως η ίδια ισχυρίζεται, παραθέτοντας μάλιστα και τους αριθμούς πρωτοκόλλου του Αρείου Πάγου (1776), του Ελληνικού Κοινοβουλίου (1557) και του ελληνικού υπουργείου Εσωτερικών (577/21649).
Β. Το ζήτημα της προς την Ελλάδα παροχής διευκρινίσεων από τη σημερινή βουλγαρική κυβέρνηση του πρωθυπουργού, πρώην βασιλέως, Συμεών αν όντως, όπως ισχυρίζεται γραπτώς η εν λόγω οργάνωση, οι ισχυρισμοί της και η δράση της έχουν "τη συναίνεση και τη χορηγία" του σημερινού Βούλγαρου πρωθυπουργού».
Στις 4 Σεπτεμβρίου του ιδίου έτους, έχουμε τα περί αναγνώρισης της γείτονος με το όνομα ‘Μακεδονία’.
Το δημοσίευμα έχει ως εξής:
ΑΠΑΝΤΗΣΗ στον Τράικοφσκι που θέλει αναγνώριση ως «Μακεδονία»
Δημοκρατία της Μακεδονίας, και όχι με τεχνητά παράγωγα, καθώς είναι καιρός που ο κόσμος μάς αναγνωρίζει με αυτό που εμείς αποκαλούμε τον εαυτό μας, όπως με κάθε χώρα και τους πολίτες της. Αλλιώς πώς περιμένετε από εμάς να πιστέψουμε στις αξίες, τις αρχές και τις προθέσεις σας, όταν αρνείστε το βασικό μας δικαίωμα, το δικαίωμα της ταυτότητάς μας».Η απάντησηΣτην Αθήνα, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Π. Μπεγλίτης παρατήρησε ότι η σλαβομακεδονική πλειοψηφία και η πολιτική ηγεσία της «οφείλει να υπερβεί τις αγκυλώσεις του παρελθόντος, να επιδείξει πνεύμα ρεαλισμού, να ανταποκριθεί στις ανάγκες της εποχής και της χώρας και να προχωρήσει, μαζί με την Ελλάδα, στην ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης, για την ανεύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης».Πρόσθεσε ακόμα ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει αποδείξει, με δηλώσεις και πράξεις, «την επιθυμία και την πολιτική της βούληση να επιλυθεί η τελευταία εκκρεμότητα. Εχει επιδείξει και ρεαλισμό και διάθεση για την ανεύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης».Βασική προτεραιότητα στις σχέσεις με τα Σκόπια είναι η συμβολή της Ελλάδας στη σταθερότητα της γειτονικής χώρας και γι' αυτό «πρέπει όλοι ν' αντιληφθούν ότι δεν υπάρχει η πολυτέλεια για τη συνέχιση τριβών σ' ένα θέμα που πιστεύουμε ότι η πολιτική βούληση μπορεί να το λύσει με μια κοινά αποδεκτή λύση, με μια λύση που θα ικανοποιεί και τις δύο πλευρές», κατέληξε ο κ. Μπεγλίτης.
Ενώ στις 10 Σεπτεμβρίου 2001 έχουμε και τις πιέσεις των Βρυξελλών προς τον τότε υπουργό Εξωτερικών και σημερινό πρωθυπουργό της Ελλάδας Γιώργο Παπανδρέου.
Το δημοσίευμα έχει ως εξής:
Η ΕΥΡΩΠΗ ξανά στο παιχνίδι, με πιέσεις προς Ελλάδα
Διά βοής ο Σολάνα μεσάζων για το όνομα
Βρυξέλλες.
Η κυβέρνηση ξαναβάζει την Ευρώπη στο παιχνίδι του ονόματος της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, με διαμεσολαβητή αυτή τη φορά τον ύπατο αρμοστή για θέματα εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. Χαβιέ Σολάνα.
Η απόφαση για το νέο ρόλο του πρώην γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ ελήφθη χθες στον πύργο του Genval, όπου συνήλθαν άτυπα οι υπουργοί Εξωτερικών των «15». Η συζήτηση για την κατάσταση στην ΠΓΔΜ οδήγησε αναπόφευκτα στο θέμα του ονόματος, την επίλυση του οποίου ζήτησαν πολλά κράτη-μέλη και ιδίως η Γαλλία.
Φυσικά τα βέλη των εταίρων κατευθύνθηκαν προς την ελληνική πλευρά και συγκεκριμένα τον υπουργό Γιώργο Παπανδρέου.Ο ίδιος συμφώνησε ότι πρέπει να βρεθεί μία λύση στο θέμα του ονόματος, η οποία να είναι αποδεκτή από τις πλευρές της Αθήνας και των Σκοπίων. Υπενθύμισε ότι υπάρχει ήδη διαδικασία για την εξεύρεση μιας λύσης στο πλαίσιο του ΟΗΕ, αλλά, είπε, θα μπορούσε να συμβάλει αποτελεσματικά και η Ευρώπη. Και ζήτησε να αναλάβει ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ Σκοπίων και Αθήνας ο Χαβιέ Σολάνα...Οπως διευκρίνισε σε συνέντευξη Τύπου ο Γιώργος Παπανδρέου, η επιλογή του Χαβιέ Σολάνα έγινε κατόπιν συνεννόησης με τον πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη.Το ελληνικό αίτημα έγινε αμέσως αποδεκτό από τους εταίρους και τον Ισπανό αξιωματούχο. Ετσι, μετά τον Ολλανδό πρώην επίτροπο Χανς Βαν ντε Μπρουκ, οι προσπάθειες του οποίου για εξεύρεση λύσης στο θέμα του ονόματος απέτυχαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η Ευρώπη ξαναμπαίνει στο παιχνίδι για το όνομα της ΠΓΔΜ.Ο κ. Παπανδρέου, σε δηλώσεις του, εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι ο Χαβιέ Σολάνα, ο οποίος γνωρίζει τα προβλήματα της περιοχής, θα συμβάλει θετικά ως διαμεσολαβητής. «Πρώτοι εμείς θέλουμε λύση», είπε ο υπουργός, σύμφωνα με τον οποίο «είναι μία ευκαιρία να λυθεί τώρα το θέμα».Την αποκαλούν «Μακεδονία»Ο υπουργός δεν άνοιξε περισσότερο τα χαρτιά του, αλλά είναι φανερό ότι οι εταίροι ασκούν πιέσεις τόσο στην Αθήνα όσο και στα Σκόπια για την εξεύρεση ενός συμβιβασμού. Περισσότερο όμως στην Αθήνα, αν ληφθεί υπόψη ότι πολλοί υπουργοί και μέλη της Επιτροπής χρησιμοποιούν συνήθως τη λέξη «Μακεδονία» και όχι FYROM. Ο Γάλλος υπουργός Ιμπέρ Βεντρίν χρησιμοποίησε τη λέξη «Μακεδονία» τουλάχιστον 5 φορές σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε κατά την πρώτη ημέρα της Συνόδου των 15.
-------------
Έχουν περάσει οκτώ χρόνια. Τα δύο μεγάλα κόμματα εναλλάχθηκαν στην εξουσία. Τα ζητήματα αυτά, και όχι μόνον, είναι μάλλον σε αδράνεια, φαινομενική τουλάχιστον...