"Ναι, στην αντικειμενική λογοτεχνία και ιστορία"
Οι πολιτικοί συμβολισμοί και οι απροκάλυπτες συνδηλώσεις που επέλεξε το υπουργείο Παιδείας να περάσει με την επιλογή του, κατά τα άλλα εξαιρετικού, διηγήματος του Ιωάννου μόνο αμηχανία μπορεί να προκαλέσει.
Αμηχανία γιατί είναι το ίδιο Υπουργείο που στήριξε και προώθησε τον Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό που προκήρυξε η Συντονιστική Επιτροπή Νεολαίας της Παμποντιακής Ομοσπονδίας σε συνεργασία με το Ερευνητικό Κέντρο του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα για την Γενοκτονία.
Όταν μάλιστα στο σύγχρονο ελληνικό σχολείο υπάρχει ελλιπής διδασκαλία της ιστορίας του ποντιακού και μικρασιατικού ελληνισμού η περιπτωσιακή και χωρίς επεξηγηματικές αναφορές στο πρόβλημα της προσφυγιάς γενικά ως φαινομένου προκαλεί διαστρεβλωτική σύγχυση στους μαθητές.
Σημειώνουμε την εκτίμηση μας στο πρόσωπο του Γιώργου Ιωάννου, κάτι το οποίο εκφράστηκε από τον ποντιακό λαό με τον πλέον επίσημο τρόπο στην εκδήλωση προς τιμή του, που διοργάνωσε πρόσφατα η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης και αποστασιοποιούμαστε από τις άκομψες φωνές που άφησαν να αιωρούνται ερωτηματικά για την συγγραφική του αξία.
Επίσης, δεν ποινικοποιούμε την διαμαρτυρία των συγγραφέων οι οποίοι έσπευσαν να στηρίξουν τις επιλογές του υπουργείου και τον ίδιο τον Ιωάννου, τον οποίο άλλωστε σπεύσαμε να υπερασπίσουμε και εμείς. Αλλά ως διαφωνούντες στην ενέργεια αυτή του Υπουργείου, δεν δεχόμαστε τους χαρακτηρισμούς που με μεγάλη ευκολία εκτόξευσαν οι συγγραφείς προς πάσα κατεύθυνση, περί ιεροεξεταστών, σκοταδιστών και μεσαιωνικών αντιλήψεων. Δεν είναι δυνατόν προκειμένου να υπερασπιστείς, στο όνομα της ελευθερίας της έκφρασης, τον πλουραλισμό των απόψεων να καταδικάζεις την διαφορετική από τη δική σου άποψη, διότι έτσι διαπράττεις αυτό το οποίο κατηγορείς. Και οι αγαπητοί συγγραφείς γνωρίζουν καλά ότι αυτές είναι οι μεσαιωνικές πρακτικές.
Η αντίδραση μας προκλήθηκε για την προκλητική συμβολική επιλογή του κειμένου την ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων. Δεν μπορεί, δηλαδή το Υπουργείο να αγνοεί προκλητικά ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας όπως είναι οι Πόντιοι, οι Ανατολικοθρακιώτες και οι Μικρασιάτες ιδιαίτερα σε τόσο ευαίσθητα θέματα. Διότι αγνοούνται οι κοινωνικές ζυμώσεις, οι ευαισθησίες και οι ανησυχίες του ελληνικού λαού. Δεν υπάρχει δηλαδή η απαραίτητη όσμωση της ελληνικής κοινωνίας.
Πράγματι η λογοτεχνία μπορεί να παίξει το ρόλο «του αντίδοτου στην πνευματική μας χρεοκοπία» κάτι που εκφράζει και όλους εμάς τους ενεργούς νέους ποντιακής καταγωγής. Αλλά στη λογοτεχνία υπάρχουν πολλά ρεύματα και πολλές φωνές. Αν θέλουμε λοιπόν να υπερασπιστούμε το «δικαίωμά μας στην ελεύθερη και την αντικειμενική ανάγνωση της Λογοτεχνίας και της Ιστορίας» ας αφήσουμε να ακουστούν όλες οι φωνές, όπως για παράδειγμα αυτές των λογοτεχνών και των ανθρώπων του πνεύματος του 1921:
Mετά βαθυτάτης συγκινήσεως οι συγγραφείς και καλλιτέχναι της Eλλάδος απευθύνονται προς τους διανοουμένους του πεπολιτισμένου κόσμου όπως γνωστοποιήσουν εις αυτούς την τραγωδίαν χιλιάδων οικογενειών του Eλληνικού Πόντου.
Ξηρά, εξηκριβωμένα και αναμφισβήτητα τα γεγονότα είναι τα εξής: Oι Tούρκοι ε φ ό ν ε υ σ α ν όλους ανεξαιρέτως τους κατοίκους της πόλεως Mερζιφούντος, αφού την ελεηλάτησαν και την επυρπόλησαν.
Tους προσπαθήσαντας να διασωθούν ε τ υ φ έ κ ι σ α ν και ε θ α ν ά τ ω σ α ν καταλαβόντες τας διόδους.
Mετετόπισαν όλον τον άρρενα πληθυσμόν των πόλεων Tριπόλεως, Kερασούντος, Oρδούς, Oινόης, Aμισού και Πάφρας και καθ' οδόν κ α τ έ σ φ α ξ α ν τους πλείστους εξ αυτών. Έκλεισαν εντός του ναού του χωρίου Έλεζλη εν Σουλού-Tερέ 535 Έλληνας και τους κατέσφαξαν διασωθέντων μόνον τεσσάρων.
Πρώτους έσφαξαν 7 ιερείς διά πελέκεως προ της θύρας του ναού. A π η γ χ ό ν ι σ α ν εν Aμασεία 168 προκρίτους Aμισού και Πάφρας.
E β ί α σ α ν όλας ανεξαιρέτως τας γυναίκας, τας παρθένους και τα παιδία των άνω πόλεων, τας ωραιοτέρας δε παρθένους και νέους έκλεισαν εις τα χαρέμια.
Πλείστα βρέφη εφόνευσαν, σ φ ε ν δ ο ν ί ζ ο ν τ ε ς αυτά κατά των τοίχων.
Oι υπογεγραμμένοι θέτουσι τα ανωτέρω υπ' όψιν των διανοουμένων της Eυρώπης και της Aμερικής θεωρούντες ότι όχι μόνον τα γεγονότα ταύτα αλλά και η α ν ο χ ή αυτών αποτελεί πένθος της ανθρωπότητος.
Aθήναι, 22 Nοεμβρίου 1921.
Άννινος X., Aυγέρης M., Bλαχογιάννης I., Bώκος Γερ., Γρυπάρης I., Δούζας A., Δροσίνης Γ., Zάχος A., Θεοδωροπούλου Aύρα, Θεοτόκης K., Iακωβίδης Γ., Kαζαντζάκης N., Kαζαντζάκη Γαλ., Kαμπάνης Aρ., Kαμπούρογλους Δ., Kαρολίδης Π., Kόκκινος Δ., Kορομηλάς Γ., Mαλακάσης M., Mαλέας K., Mένανδρος Σ., Nικολούδης Θ., Nιρβάνας Π., Ξενόπουλος Γρ., Παλαμάς K., Παπαντωνίου Z., Παράσχος K., Πασαγιάννης K., Πολίτης Φ., Πωπ Γ., Σικελιανός Άγγ., Σκίπης Σ., Στρατήγης Γ., Tαγκόπουλος Δ.., Tσοκόπουλος Γ., Φυλλύρας P., Xατζιδάκις Γ., Xατζόπουλος Δ., Xορν Π., Σβορώνος I.
Αγαπητοί συγγραφείς οι υπογράψαντες το παραπάνω κείμενο και μαζί μ’ αυτούς, οι νέοι πόντιοι της Ελλάδας επιθυμούμε, απλώς, να σας θέσουμε υπόψη το διαπραχθέν έγκλημα της Γενοκτονίας, θεωρούντες ότι όχι μόνον τα γεγονότα ταύτα αλλά και η α ν ο χ ή αυτών αποτελεί πένθος της ανθρωπότητος και είναι αυτός ένας καλός λόγος για να ενώσετε και εσείς τις φωνές σας και να διαμαρτυρηθείτε και εσείς μαζί με εμάς.
----------------------------------------------------
«Όσοι απομείναμε πιστοί στην παράδοση, όσοι δεν αρνηθήκαμε το γάλα πού βυζάξαμε, αγωνιζόμαστε, άλλος εδώ, άλλος εκεί, καταπάνω στην ψευτιά. Καταπάνω σ' αυτούς πού θέλουνε την Ελλάδα ένα κουφάρι χωρίς ψυχή, ένα λουλούδι χωρίς μυρουδιά. Κουράγιο! Ο καιρός θα δείξει ποιος έχει δίκιο, αν και δε χρειάζεται ολότελα αύτη η απόδειξη».
Φώτης Κόντογλου
Συντονιστική Επιτροπή Νεολαίας
Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος
Λ. Νίκης 1
Τ.Κ. 54624
Τηλ. 2310227822
Fax 2310227213
www.neolaia.poe.org.gr
info@neolaia.poe.org.gr