Ιούνιος 13, 2011.
Το ζήτημα των συνόρων μετά την συνέντευξη του προέδρου της Σερβίας, Μπόρις Τάντιτς, αναζωπυρώθηκε με την αναφορά του για ενδεχόμενη διαίρεση του Κοσσυφοπεδίου.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση για το θέμα αυτό δεν έχει, εισέτι, μια κοινή πολιτική.
Η Βαλκανοποίηση
Η έννοια ‘βαλκανοποίηση’ στην πολιτική είναι συνήθως μια αναφορά για τη διάλυση
των μεγάλων κρατών σε πολλά μικρά, συχνά εχθρικά μεταξύ τους έθνη –κράτη.
Στα Βαλκάνια έχει συμβεί πολλές φορές, στο πέρασμα των αιώνων, αλλά και μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, υπήρχαν προβλήματα στο ζήτημα των συνόρων.
Μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, καθώς και του πολέμου του 1991-95, σχηματίστηκαν νέα κράτη στις πρώην δημοκρατίες της, θεσπίζοντας, έτσι, τα νέα όρια των εθνικών κρατών.
Η αυτοδιάθεση και το δικαίωμα των λαών
Όλα αυτά είναι βασισμένα σε δύο αντιφατικούς κανόνες του διεθνούς δικαίου, εξηγεί ο Ρίχτερ Ζολβάιχ από το Ίδρυμα ‘Επιστήμη και Πολιτική» του Βερολίνου.
«Το ένα είναι η εδαφική ακεραιότητα και το άλλο το δικαίωμα των λαών στην αυτοδιάθεση. Στην νοτιοανατολική Ευρώπη υπάρχει υψηλή πυκνότητα διαφορετικών εθνών και εθνοτήτων και με βάση τη λογική της αυτοδιάθεσης, προωθούνται φιλοδοξίες, για το σχηματισμό ιδίων κρατών».
Η διαδικασία αυτή δεν έχει ακόμη, στα Βαλκάνια, ολοκληρωθεί. Περίπου πριν από τρία χρόνια η πρώην σερβική επαρχία του Κοσσυφοπεδίου ανακήρυξε την ανεξαρτησία της, ενώ στην πΓΔΜ η αλβανική μειονότητα έχει αποσχιστικές τάσεις και στη Βοσνία/Ερζεγονίνη έχουν γίνει επανειλημμένα απόπειρες διαχωρισμού των διοικητικών ορίων που πρέπει να νοούνται ως όρια κρατών.
Συζητείται η διαίρεση του Κοσσυφοπεδίου;
Ισχυρές φιλοδοξίες για αυτονομία και τάσεων για δημιουργία νέων εθνικά και ομοιογενών κρατών υπάρχουν και στα εδάφη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.
Αυτή η τάση οδηγεί σε συγκρούσεις, ιδιαίτερα στην περιοχή του Καυκάσου- όπως το Ναγκόρνο Καραμπάχ, η Αμπχαζία, η νότια Οσσετία.
Ο Ρίχτερ Ζολβάιχ πιστεύει ότι δεν υπάρχει φόβος για την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου, η όποια διχοτόμησή του, διότι αυτή δεν θα αποτελέσει προηγούμενο για άλλες χώρες:
«Για την εξέλιξη του Νοτίου Καυκάσου, για παράδειγμα, πολύ ισχυρότερο ρόλο θα διαδραματίσουν οι τοπικές συνθήκες ή άλλα γεωπολιτικά και στρατηγικά ζητήματα και όχι τόσο οι εξελίξεις του Κοσσυφοπεδίου».
Ο Ρίχτερ πιστεύει ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια αλλαγή με την ενδεχόμενη διαίρεση του Κοσσυφοπεδίου και ίσως προκληθούν βίαιες τοπικές συγκρούσεις. Ωστόσο ο πρόεδρος της Σερβίας, Μπόρις Τάντιτς, φαίνεται θετικός σε μια διαίρεση του Κοσσυφοπεδίου. Η Σερβία δεν έχει αναγνωρίσει την μονομερώς ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου, όπως επίσης η Ρωσία, η Κίνα και ακόμη πέντε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Τάντιτς ανέφερε στη συνέντευξή του στην ‘Frankfurter Allgemeine Zeitung’ για την ανάγκη επίτευξης συμφωνίας και ότι «όλα τα κόμματα θα κερδίσουν κάτι από αυτήν, η οποία θα δημιουργήσει μια βιώσιμη λύση για την εδραίωση της ειρήνης και της σταθερότητας της περιοχής».
Η Μεγάλη Αλβανία και η Μεγάλη Σερβία
Στα πλαίσια αυτά ο Τάντιτς μίλησε για τη Μεγάλη Αλβανία και την Μεγάλη Σερβία. Οι σερβικοί διπλωματικοί κύκλοι, εντούτοις, γνώριζαν τι γίνεται πίσω από το προσκήνιο, εδώ και καιρό, για τη διαίρεση του Κοσσυφοπεδίου, ο βορράς να ενταχθεί στη Σερβία και το άλλο μέρος στην Αλβανία.
Τις ιδέες όμως αυτές απέρριψε κατηγορηματικά ο Έντμοντ Χατζηνάστο, υπουργός Εξωτερικών της Αλβανίας.
«Κανείς και σε καμιά χώρα δεν πρέπει να εκλαμβάνει το Κοσσυφοπέδιο ως λάφυρο το οποίο πρέπει να διαιρεθεί, προκειμένου να ικανοποιηθούν οι επιθυμίες κάποιων. Το Κοσσυφοπέδιο είναι μια περιοχή στην οποία ο λαός που ζει εκεί και η κοινωνία τους πρέπει να αντιμετωπίζονται με σεβασμό. Οποιαδήποτε άλλη αντιμετώπιση είναι τελείως λανθασμένη και βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με ευρωπαϊκό μέλλον της περιοχής».
Ο Franz-Lothar Altmann, εξάλλου, του Ινστιτούτου για την Νοτιοανατολική Ευρώπη, του Μονάχου, θα τονίσει ότι η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι σαφής για το μέλλον των χωρών-μελών της Ένωσης, οι οποίες οφείλουν να έρθουν σε έναν κοινό δρόμο χωρίς πολέμους και εθνικές συγκρούσεις:
«Αν παρακολουθήσετε τις εξελίξεις στην ΕΕ, τα σύνορα έχουν χάσει το νόημά τους στην καθημερινή ζωή των πολιτών και αυτή είναι η προοπτική στην οποία οδηγούμαστε. Ας δούμε τις ευκαιρίες που ανοίγονται εμπρός μας και να ελαχιστοποιήσουμε την εθνική λογική που στρέφεται απειλητικά προς μια κοινή προοπτική».
--
Автор: Зоран Арбутина / Зоран Јордановски