Σεπτέμβριος 12, 2011.
Η Άγκυρα χρησιμοποιεί το Ισραήλ για να αποσπάσει την προσοχή μετά από μια σειρά διπλωματικών αποτυχιών και εσωτερικών προβλημάτων.
Η πρόθεση της Τουρκίας να επιδείξει τη ναυτική της υπεροχή στην Ανατολική Μεσόγειο, απειλείται να χαρακτηριστεί ως υπερβολική αντίδραση, σχετικά με την αντίθεση της Άγκυρας στην πρώην σύμμαχό χώρα, το Ισραήλ, προκειμένου να υπερασπιστεί το τίτλο της περιφερειακής δύναμης. Ο τρόπος της αυτός, θα μπορούσε να αποδιώξει ακόμη και τους νέους οπαδούς της στον αραβικό κόσμο.
Το σχέδιο του πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μπορεί να προκαλέσει ανησυχία στη Δύση για το πώς η Τουρκία προβάλλεται ως εταίρος στο ΝΑΤΟ και λόγω της επιθυμίας της να αναλάβει δράση, για να κερδίσει δημοτικότητα στον μουσουλμανικό κόσμο.
Η οικονομική ανάπτυξη της Τουρκίας, όσον αφορά τη διαχείριση της φιλο-ισλαμικής κυβέρνησης, αποτελούν για τις αραβικές χώρες ένα νέο μοντέλο, αλλά ακόμη και για εκείνες που καλύπτονται από τις λαϊκές εξεγέρσεις, μπορεί όμως να δημιουργηθεί φόβος σε αυτές, αν η Άγκυρα ξεκινήσει με κομπορρημοσύνη την στρατιωτική της δύναμη στη περιοχή.
Η άρνηση του Ισραήλ να ζητήσει συγνώμη για τη δολοφονία πέρυσι εννέα Τούρκων ακτιβιστών κατά την επίθεση του Ισραήλ με κομάντος στο πλοίο που πήγαινε ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα, έκανε τον Ερντογάν να δηλώσει ότι τα τουρκικά πλοία θα συνοδεύονται με πολεμικά, αυξάνοντας, έτσι, τον κίνδυνο σύγκρουσης ανάμεσα σε δύο- μόλις πριν από λίγο- στενούς συμμάχους.
Οι απειλές για την ανάπτυξη πολεμικών πλοίων, ωστόσο, δείχνουν ότι η Τουρκία αποτελεί ένα ευερέθιστο μέλος του ΝΑΤΟ και υποψήφια χώρα προς ένταξη στην ΕΕ, καθώς τώρα, είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει στρατιωτική βία για να επιβάλλει τα συμφέροντά της σε μια μεταβαλλόμενη περιοχή.
«Ο Ερντογάν έχει μια πολύ επιθετική στάση για να ενισχύσει το καθεστώς της Τουρκίας ως περιφερειακή δύναμη, αντί να χρησιμοποιήσει την ήπια δύναμη της, που πρόσφατα μιλούσε», δήλωσε ο στρατιωτικός αναλυτής Γκάρεθ Τζένκινς.
Υπάρχει η διαδεδομένη άποψη ότι η Τουρκία είναι μια μεγάλη περιφερειακή δύναμη και ότι η Μεσόγειος βρίσκεται στη σφαίρα επιρροής της.
«Αλλά, το ΝΑΤΟ και η Δύση βλέπει την Τουρκία ολοένα και περισσότερο ως μια απρόβλεπτη χώρα» είπε Τζένκινς.
« Η Τουρκία έριχνε τα χαρτιά της και στο παρελθόν, όταν υπήρχαν καλές σχέσεις με όλους, αλλά τώρα τα ρίχνει πολύ άσχημα», δήλωσε ο αναλυτής.
Ο Γκάρεθ Τζένκινς θα επισημάνει ότι η μη αραβική Τουρκία, συμπεριφέρεται ως τρόμος στην περιοχή και αν αυτό γίνει συνειδητό, θα ενσπείρει ανησυχία στους Άραβες, οι οποίοι ήταν υπήκοοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για πολλούς αιώνες.
«Οι Άραβες ξεχωρίζουν την Τουρκία, η οποία αντιτίθεται στο Ισραήλ και έχει αναλάβει δέσμευση προς αυτούς, από την Τουρκία, η οποία θέλει να κυριαρχήσει σε ολόκληρη την περιοχή», δήλωσε ο Jenkins.
Ο Omer Taspinar του Brookings Institution στην Ουάσιγκτον, δήλωσε ότι η Τουρκία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το Ισραήλ ως διάτρητη τσάντα για να αποσπάσει την προσοχή μετά από μια σειρά διπλωματικών αποτυχιών και εσωτερικών προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένων των Κούρδων.
Οι σχέσεις της με την Συρία, πρώην φίλη χώρα, έχουν σχεδόν σπάσει – Ο πρόεδρος Μπασάρ Άσαντ αγνοεί τις τουρκικές κλήσεις για τον ίδιο να τερματίσει την αιματηρή επίθεση στους διαδηλωτές. Το σιιτικό Ιράν, άλλος ένας στενός σύμμαχος της Τουρκίας, αντέδρασε ψύχραιμα στην απόφαση της Τουρκίας να αναπτύξει στο έδαφός της ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης.
«Η Τουρκία διανύει μια δύσκολη περίοδο και το Ισραήλ δίνει την ευκαιρία στον Ερντογάν να αποδείξει ότι η νέα ηγεσία είναι ισχυρή» δήλωσε ο Taspinar. Η Τουρκία γνωρίζει μια περίοδο οικονομικής ανάπτυξης και πολιτικής σταθερότητας και αισθάνεται πολύ ισχυρή, όμως δεν συνειδητοποιεί ότι η κάθε αναμέτρηση έχει και την τιμή της.
Με τη μεγαλύτερη παρουσία των τουρκικών πλοίων στην Ανατολική Μεσόγειο θα διαταράξει και τις σχέσεις με την Ελλάδα και την Κύπρο, η τελευταία, μάλιστα, σχεδιάζει μελέτες για άντληση πετρελαίου. Η Τουρκία διατείνεται ότι οι μελέτες για άντληση πετρελαίου από την Κυπριακή Κυβέρνηση, η οποία εκπροσωπεί το νησί στην ΕΕ, είναι παράνομες, διότι τα χωρικά ύδατα της Κύπρου παραμένουν αβέβαια, μέχρι οι κυπριακές και τουρκικές συνομιλίες συνεχιστούν για την επανένωση της Κύπρου.
Η Τουρκία και η Ελλάδα είναι μέλη του ΝΑΤΟ, έχουν μια ιστορία εδαφικών διαφορών καθώς οι ναυτικές τους δυνάμεις βρίσκονται αντιμέτωπες η μία έναντι της άλλης από το 1996, εξαιτίας ενός ακατοίκητου μικρού νησιού στο Αιγαίο.
Η Τουρκία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη δύναμη στο ΝΑΤΟ και πιστεύει ότι ο στόλος της ξεπερνά αυτόν του Ισραήλ, αν και ευρέως θεωρείται ότι το Ισραήλ έχει υποβρύχια εξοπλισμένα με πυρηνικούς πυραύλους. Το Ισραήλ επεκτείνει περιπολίες στην ανατολική Μεσόγειο για την επιβολή του αποκλεισμού της Γάζας, η οποία θεωρείται αναγκαίος για να αποφευχθεί το λαθρεμπόριο όπλων προς τις παλαιστινιακές ομάδες της ‘Χαμάς’ και να αποφευχθεί οποιαδήποτε επίθεση στο Λίβανο από την ‘Χεζμπολάχ’ στις εξέδρες φυσικού αερίου στη θάλασσα.
Λίγοι Τούρκοι αναλυτές πιστεύουν ότι η Τουρκία σχεδιάζει να στείλει φρεγάτες σε ανοικτή αντιμετώπιση με τον ισραηλινό αποκλεισμό της Γάζας, ο οποίος από τον ΟΗΕ κρίθηκε νόμιμος, αλλά ακόμη και η παρουσία των φρεγατών, στα διεθνή ύδατα κοντά στην Λωρίδα της Γάζας, θα μπορούσε να προκαλέσει σύγκρουση.
Ωστόσο, φαίνεται απίστευτο η Τουρκία ως μέλος του ΝΑΤΟ να προβεί σε πραγματικές εχθροπραξίες με το Ισραήλ.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Άντερς Φογκ Ράσμουσεν, δήλωσε την Τετάρτη ότι οι τουρκο-ισραηλινές σχέσεις είναι «διμερές θέμα» και προέτρεψε τις δύο πλευρές να βρουν έναν τρόπο για να μειώσουν την ένταση.
Ορισμένοι Τούρκοι και Ισραηλινοί αναλυτές ισχυρίζονται ότι η Τουρκία δεν επιδιώκει την αντιπαράθεση με το Ισραήλ στη Γάζα αλλά κίνητρο της Τουρκίας είναι να καθιερώσει μια στρατιωτική παρουσία στην περιοχή μεταξύ της Κύπρου και του Ισραήλ, ώστε να προκαλέσει την αίσθηση της απειλής και να τρομάξει τους επενδυτές διώχνοντάς τους από τα πεδία του φυσικού αερίου στην περιοχή.
Η Τουρκία επικρίνει την κυπρο-ισραηλινές συμβάσεις ενέργειας και οι εντάσεις με το Ισραήλ θα επιτρέψουν στην Άγκυρα να στείλει ένα μήνυμα χωρίς να προβεί σε προφορικές απειλές.
« Η έμφαση της Τουρκίας σχετικά με την ελευθερία της ναυσιπλοΐας συνδέεται επίσης με την εκτίμηση ότι στην Ανατολική Μεσόγειο υπάρχουν αποθέματα φυσικού αερίου, πέραν από αυτά τα οποία είναι ήδη ανοικτά», δήλωσε η Galina Lindershtraus από το Ινστιτούτο Εθνικής Ασφάλειας του Πανεπιστημίου του Τελ Αβιβ.
Ο Γιούλγεν Σινάν από το Κέντρο Οικονομικών και Εξωτερικής Πολιτικής της Κωνσταντινούπολης, λέει ότι ο Ερντογάν οδηγείται από την κοινή γνώμη.
«Είναι πολύ επικίνδυνο για μια χώρα, να αρχίσει να πιστεύει την δική της προπαγάνδα», δήλωσε ο Γκάρεθ Τζένκινς.
--
Συντάκτης- Reuters