Ιούνιος
5, 2012.
Γράφει
ο Selim Ibrahimi*
Τρεις
στρατιώτες των δυνάμεων KFOR
τραυματίστηκαν την Παρασκευή στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο από τις σερβικές
παραστρατιωτικές δυνάμεις.
Ένταση
επικράτησε στη βόρεια περιοχή, ιδιαίτερα μετά την εκλογή του ριζοσπάστη
προέδρου Τόμισλαβ Νίκολιτς στα τέλη Μαΐου και ως πρόεδρος της Σερβίας, δήλωσε αυτή την εβδομάδα,
ότι δεν σκοπεύει να τερματίσει τους δεσμούς με τη Ρωσία και δεν προτίθεται να
εγκαταλείψει το Κοσσυφοπέδιο και ότι τα εθνικά συμφέροντα της Σερβίας είναι ίδια η Σερβία, και όχι, η ένταξη
της στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Μετά
την επίσκεψή του Νίκολιτς στη Μόσχα, ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν, υποστήριξε για
άλλη μια φορά ότι η Σερβία είναι στο δρόμο για μια στρατηγική εταιρική σχέση με
τη Μόσχα, παρέχοντας ένα δισεκατομμύριο δολάρια των υπεσχημένων της οικονομικής
βοήθειας του 2009, στο Βελιγράδι.
Εδώ,
στα Σκόπια – γράφει ο αλβανός συντάκτης του άρθρου- ο πρωθυπουργός Νίκολα Γκρούεφσκι
δεν έχει ανησυχήσει καν από το αδιέξοδο της πορείας της χώρας ως προς την ΕΕ
και το ΝΑΤΟ.
Παρά
το ότι η Σύνοδος Κορυφής στο Σικάγο δεν
προέβλεπε επέκταση για νέα μέλη, η κυβέρνηση των Σκοπίων δεν το είδε ως μια
επικείμενη αποτυχία αν και η χώρα είναι βυθισμένη σε εθνοτικές εντάσεις.
Η
κυβέρνηση των Σκοπίων βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα δίλημμα με το που βρίσκονται
τα γεωστρατηγικά συμφέροντα της χώρας, όσον αφορά την περιφερειακή πολιτική, μετά την ‘οικονομική
ύφεση’ που δεν είναι παρά μια πολιτικο-οικονομική κρίση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα
Σκόπια και η Σερβία δεν θέλουν την ΕΕ και το ΝΑΤΟ
Τα
Σκόπια μέχρι στιγμής δεν ακολουθούν ως
στρατηγική προτεραιότητα την ένταξη στην
ΕΕ ή στο ΝΑΤΟ, αλλά όλες οι δυνάμεις έχουν επικεντρωθεί προς την κινεζο-ρωσική
Σερβία που στοχεύει στην απομάκρυνση των
Αμερικανών από την περιοχή ή τουλάχιστον να αποφύγει τον αμερικανικό έλεγχο.
Την
τελευταία δεκαετία το πεδίο της μάχης
έχει επικεντρωθεί στην Κεντρική Ευρώπη και στα Βαλκάνια, για τους Αμερικανούς
και τους Ρώσους, αφού οι πρώτοι έχουν αναπτύξει πυραυλικά συστήματα στην Πολωνία, την Ρουμανία και μερικά στην
Τουρκία.
Σε
αυτό το παιχνίδι των ιστορικών ανταγωνισμών έχουν εισέλθει αρκετές χώρες των
Δυτικών Βαλκανίων που προσπαθούν να τα
επηρεάσουν ή να αποκτήσουν σε αυτά νέες βάσεις.
Η
Σερβία με τον νέο πρόεδρο δεν δημιουργεί μόνο μια εσωτερική πολιτική κρίση,
αλλά αλλάζει και τη διπλωματική και την στρατιωτική της πορεία.
Η
Σερβία ισχυρίστηκε αυτήν την εβδομάδα ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ δεν αποτελεί
προτεραιότητα του Βελιγραδίου και η χώρα έχει άλλες οικονομικές εναλλακτικές
λύσεις και στρατηγικές.
Τα
εσωτερικά προβλήματα που αντιμετωπίζονται στα Βαλκάνια επιταχύνουν τη δημιουργία περιφερειακών και παγκόσμιων
συμμαχιών.
Το
Κοσσυφοπέδιο εισέρχεται σε μια φάση που δεν είναι καλή για τους Αλβανούς. Η
κυβέρνηση της Πρίστινας είναι ανίκανη να ασκήσει την κυριαρχία της στο βόρειο
τμήμα και έχει αφήσει αυτό το τμήμα στις παράλληλες δυνάμεις και στις παράλληλες
διοικήσεις.
Οι
συγκρούσεις στο βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου, τα καθημερινά περιστατικά στην
περιοχή των Σκοπίων, η εσωτερική κατάσταση στη Σερβία, η μπλοκαρισμένη
κατάσταση της Βοσνίας, ανάγκασαν την ΕΕ
να αναλάβει πρωτοβουλίες για την αποκλιμάκωση της έντασης.
Η
περιφερειακή αντιπαλότητα στο παιχνίδι των Βαλκανίων
Ο
φόβος της ΕΕ έγκειται στη δυνατότητα της Σερβίας να συμπαρασύρει τα Σκόπια από
την ευρωπαϊκή τροχιά και να τα πλησιάσει με τη Ρωσία ή την Κίνα.
Οι
επενδύσεις που αναμένονται σε αυτές τις χώρες είναι από τις ρωσο-κινεζικές
επιχειρήσεις (όπως η κατασκευή αγωγών φυσικού αερίου) και εκτιμάται ότι η Σερβία και τα Σκόπια θα αποκτήσουν κάποια σημασία για την υποστήριξη στρατηγικών
πρωτοβουλιών της ΕΕ και της Αμερικής.
Οι
δράσεις, ωστόσο, της ΕΕ έχουν ήπιο διπλωματικό χαρακτήρα που επιδιώκουν να
προωθήσουν την σημερινή ΕΕ στα Βαλκάνια, έναντι άλλων περιφερειακών παραγόντων όπως οι ρωσο-κινεζικοί που είναι
πιο επιθετικοί.
Οι
πρωτοβουλίες της ΕΕ βρίσκονται σε αντίθεση με τη Σερβία και τα Σκόπια, καθώς ο νέος πρόεδρος της Σερβίας Νίκολιτς
ανακοίνωσε ότι θα επανεξετάσει όλες τις συμφωνίες που έχουν υπογραφεί με το Κοσσυφοπέδιο
και τα Σκόπια τείνουν προς τη νέα συμμαχία που δεν δέχονται οποιαδήποτε πρόταση
της ΕΕ και της Αμερικής για αλλαγή της ονομασίας της χώρας και το σεβασμό στη συμφωνία- πλαίσιο της Οχρίδας
(2001).
Μέσα
σε αυτήν την κατάσταση και στη φθορά της γεωπολιτικής ισορροπίας στην περιοχή
χρησιμοποιούνται εξωτερικοί παράγοντες για συνεργασία με τη Σερβία και τα
Σκόπια.
Σε
σύντομο χρονικό διάστημα θα μπορούσαμε να δούμε, ίσως, κάποια απομονωμένη σύγκρουση στα Βαλκάνια από την
ανατολική συμμαχία με τα κράτη
φιλοαμερικανικά τα οποία δεν είναι
σλαβικά και δεν ανήκουν στον νεοσύστατο αυτό γεωπολιτικό άξονα.
Τέλος,
οι νέες κινήσεις στα Βαλκάνια, καθοδηγούνται από τις παγκόσμιες δυνάμεις μέχρι
να επαναπροσδιοριστεί η νέα γεωπολιτική θέση της περιοχής και η οποία θα
αποτελέσει κατά κάποιο τρόπο κατευθυντήρια γραμμή για άλλες δυνάμεις στην
περιοχή.
--
*Ο
συντάκτης έχει γνώση των Διεθνών Σχέσεων και έχει κάνει μεταπτυχιακό στο Webster University, Η.Π.Α.
--