Αύγουστος 11, 2015.
«Ο μύθος του φουσκωμένου
δημόσιου τομέα στην Ελλάδα»
Από την Αθήνα στο
Βερολίνο και την Ουάσιγκτον, ένα γεγονός συζητείται για την Ελλάδα, στο οποίο
προφανώς συμφωνούν όλοι:
Το κύριο πρόβλημα της χώρας είναι ο διευρυμένος και διεφθαρμένος δημόσιος τομέας που πνίγει – δήθεν- τον
ιδιωτικό τομέα.
Αυτή η άποψη απηχεί μόνο τη μισή
αλήθεια.
Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι η συγκέντρωση
της εξουσίας στον ιδιωτικό τομέα και στα εταιρικά συμφέροντα και, κατά
συνέπεια, στην ανισότητα.
Οι συνθήκες αυτές αναστέλλουν την
ανάπτυξη της αγοράς, δημιουργώντας μια κατάσταση που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά μιας
ανεπτυγμένης οικονομίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης, η οποία επιτρέπει την
πολιτική σταθερότητα.
Πολλοί φιλελεύθεροι Έλληνες και ξένοι
παρατηρητές αναγνωρίζουν ότι μια ομάδα Ολιγαρχών κατέχουν δυσανάλογη δύναμη, σε
σχέση με το μέγεθος της χώρας (περίπου 11 εκατομμύρια είναι ο πληθυσμός της).
Τέσσερις οικογένειες ελέγχουν τα
ελληνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης και εξακολουθούν να λαμβάνουν μεγάλα δάνεια.
Εταιρείες χρησιμοποιούν τους
συνδέσμους τους, για να χρηματοδοτήσουν τις καταχρεωμένες επιχειρήσεις τους ή ακόμα
και τους προσωπικούς λογαριασμούς τους.
Η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδα, για
παράδειγμα, είναι βυθισμένη σε ποινικές διαδικασίες, λόγω των € 5.000.000.000
παράνομων δανείων.
Το κλίμα αυτό διευκόλυνε την πιστωτική
έκρηξη, από το 2000 και τώρα επιβαρύνει την οικονομία με € 164 δισεκατομμύρια που
είναι τα επισφαλή δάνεια προς τον
ιδιωτικό τομέα.
Το μοντέλο αυτό συνεχίζεται επί πολλές
δεκαετίες. Η Ελλάδα κατατάσσεται δεύτερη σε βαθμό ανισότητας στη Δυτική Ευρώπη μετά στην Πορτογαλία,
σύμφωνα με τα δηλωθέντα εισοδήματα.
Η φοροδιαφυγή είναι πολύ διαδεδομένη.
Η ελληνική υπόγεια οικονομία ισούται
με το 30 τοις εκατό του ΑΕΠ και πιθανόν είναι υψηλότερη.
Οι αυτοαπασχολούμενοι κυρίως αποφεύγουν
τους φόρους. Σύμφωνα με τις προβλέψεις των ειδικών δεν δηλώνονται περισσότερα
από € 28 δισεκατομμύρια.
Τα χρήματα αυτά χρησιμοποιούνται
παραδοσιακά περισσότερο για την κατανάλωση παρά για επενδυτικούς λόγους, έτσι
χάνονται.
Επιπλέον, οι μικρές και οι μεσαίες
επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν το 86% της απασχόλησης. Πολλοί άνθρωποι εργάζονται
στον τομέα του λιανικού εμπορίου, της μεταποίησης και του τουρισμού.
Τα προβλήματα επιδεινώνονται στις οικογενειακές επιχειρήσεις, αφού οι
εργαζόμενοι αντιμετωπίζονται ως
κατώτεροι.
Η συμμετοχή στην αγορά εργασίας στην
Ελλάδα έχει παραμείνει στο 53%, στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία, αυτή η
παράμετρος φθάνει περίπου στο 60%.
Οι περισσότεροι Έλληνες είναι
πεπεισμένοι ότι για τα προβλήματα υπεύθυνη είναι η κυβέρνηση και οι
διεφθαρμένοι πολιτικοί.
Αλλά το Κοινοβούλιο είναι ένας μικρόκοσμος
της ελληνικής κοινωνίας. Ακόμη και αν οι πολιτικοί θέλουν την αλλαγή, συναντούν
τα εταιρικά συμφέροντα και σιωπούν.
Η δωροδοκία, αυτή η απαξιωμένη
πρακτική, ακολουθείται από όποιον επιθυμεί να παραβεί τους κανόνες – οι ολιγάρχες
στην Ελλάδα δεν προσπαθούν καν να αποφύγουν τη φορολόγηση, γιατί απλά αυτή
είναι η επιλογή τους, η αποφυγή του μεριδίου τους στο σύνολο, η απαλλαγή τους.
Έτσι η διαφθορά πηγαίνει χέρι με χέρι
με τη συγκέντρωση του πλούτου και της εξουσίας σε ένα πολύ μικρό μέρος του πληθυσμού.
Αυτά τα συμπυκνωμένα συμφέροντα
περιορίζουν, όπως είναι αυτονόητο, τις ευκαιρίες απασχόλησης στην αγορά
εργασίας.
Οι Έλληνες είναι γνωστοί για το «επιχειρηματικό
πνεύμα» τους, πολλοί ξεκινούν μια δική τους επιχείρηση.
Οι Έλληνες είναι γνωστό ότι κανείς δεν
θέλει να δουλέψει για κάποιον άλλο. Οι αυτοαπασχολούμενοι είναι συχνά
αναποτελεσματικοί και φυσικά επιρρεπείς στη φοροδιαφυγή. Στην Ελλάδα αποτελούν
το ένα τρίτο του πληθυσμού.
Παρά τις κατηγορίες για τις δημόσιες
δαπάνες στην Ελλάδα, αυτές βρίσκονται κάτω από το μέσο όρο της ΕΕ, και
βρισκόταν πάνω από μέσο όρο για μερικά χρόνια πριν το 2000.
Με την απότομη πτώση του ελληνικού
ΑΕΠ, μετά το 2008 αποτελεί το 49,3% του ΑΕΠ που βρίσκεται περίπου στο μέσο όρο της
Ευρωζώνης.
Ορισμένοι μισθοί, ειδικά σε δημόσιες
επιχειρήσεις είναι πραγματικά σκανδαλώδεις. Οι συντάξεις αποτελούν επίσης ένα
σημαντικό κόστος που οφείλεται σε δημογραφικούς παράγοντες και στις πρόωρες
συνταξιοδοτήσεις. Η υγεία είναι ένα μεγάλο οικονομικό βάρος.
Όμως, οι αριθμοί δείχνουν ότι τα
προβλήματα αυτά δεν είναι ‘μεγάλα’. Ο νεποτισμός (οικογενειοκρατία) και η
διαφθορά οδηγούν στην αύξηση της ανισότητας και της οικονομικής
αναποτελεσματικότητας στη χώρα.
Είναι αλήθεια, ότι τα ελληνικά έσοδα
δεν καλύπτουν τα έξοδα. Οι Έλληνες θεωρούν τους εαυτούς τους ότι έχουν χτυπηθεί
από τους φόρους. Αυτό ισχύει για την πλειονότητα, αλλά είναι γεγονός ότι η
Ελλάδα δεν έχει υπερφορτωθεί σύμφωνα με
την τρέχουσα ύφεση.
Αυτά όλα τα προβλήματα δεν είναι
αποτέλεσμα του μεγάλου δημόσιου τομέα. Πριν από την κρίση ο δημόσιος τομέας
απασχολούσε το 19 τοις εκατό του εργατικού δυναμικού, συμπεριλαμβανομένων των
δημόσιων επιχειρήσεων.
Ένα άλλο ελληνικό αίνιγμα είναι «τα
κλειστά επαγγέλματα»- το επάγγελμα του φαρμακοποιού και του μηχανικού στην
Ελλάδα, επιβαρύνονται με πολλούς κανονισμούς και υψηλά τέλη για συμμετοχή σε
αυτά.
Οι οικονομολόγοι είναι αντίθετοι στα
κλειστά επαγγέλματα, επειδή περιορίζουν την αγορά και τον ανταγωνισμό,
δημιουργούν ελλείψεις και οι υπηρεσίες γίνονται πιο ακριβές. Οι ελληνικές
υπηρεσίες είναι πολύ ακριβές, ωστόσο η Ελλάδα έχει το πλεονέκτημα ότι στα
κλειστά επαγγέλματα δεν υπάρχει έλλειψη.
Για παράδειγμα, η χώρα έχει 380 δικηγόρους
στις εκατό χιλιάδες πληθυσμού, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 140 δικηγόροι.
Το ίδιο ισχύει και για τους γιατρούς, τους φαρμακοποιούς και άλλους κλάδους. Η
ελληνική κοινωνία τις τελευταίες δεκαετίες είχε στραφεί στην παροχή υπηρεσιών
κάθε τομέα και όχι στην παραγωγή.
Δεν είναι τυχαίο ότι η πλειοψηφία των
μελών της Βουλής των Ελλήνων παραδοσιακά προέρχεται από τέτοιου είδους κλειστά
επαγγέλματα.
Η Ελλάδα χρειάζεται τρία πράγματα για
να είναι σε θέση να κάνει πραγματική μεταρρύθμιση.
Πρώτον, χρειάζεται ένα νέο όραμα για τους
δημοσίους υπαλλήλους της.
Δεύτερον, η Ελλάδα χρειάζεται διεθνή βοήθεια για την
καταπολέμηση των ανθρώπων που πλουτίζουν μέσω της φοροδιαφυγής.
Τέλος, η συνεργασία και η
αποτελεσματικότητα θα πρέπει να υποστηρίζονται από κίνητρα, όπως είναι τα φορολογικά.
Εάν δεν αλλάξουν πολλά πράγματα και σε
αυτήν τη βαλκανική χώρα, χωρίς πρόοδο σε όλα τα μέτωπα, δηλαδή, η Ελλάδα θα
παραμείνει αυτό που ήταν πάντα- μια φτωχή χώρα με λίγους πλούσιους πολίτες.
--
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης του ιστολογίου παραγωγής- http://www.echedoros-a.gr
ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ πηγών των δημοσιευμάτων,
καθώς και τα πρωτότυπα κείμενα,
παραχωρούνται σε κάθε ζήτηση των υποστηρικτών-δωρητών του ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΥ
ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟΥ