«أحلام أردوغان تقود تركيا إلى المجهول» /«Τα όνειρα του Ερντογάν οδηγούν την Τουρκία στο άγνωστο»
Σεπτέμβριος 9,
2020. 16:26
Πολλοί παρατηρητές
του τουρκικού ζητήματος βλέπουν αντιθέσεις στις φιλοδοξίες του Προέδρου Ρετζέπ
Ταγίπ Ερντογάν που στοχεύει στην οικοδόμηση ενός κράτους που δεν θα εξαρτάται
από κανέναν στο μέλλον, γράφει η εφημερίδα Al Arab που εκδίδεται στο Λονδίνο.
Οι αναλυτές
πιστεύουν ότι καθώς η Τουρκία ανοικοδομεί τις πολεμικές δυνατότητες του
ναυτικού της με στόχο την αμφισβήτηση θαλάσσιων περιοχών στη Μεσόγειο, βρίσκεται
κλειδωμένη σε έναν αγώνα με τους ιστορικούς της αντιπάλους στη Δύση, ειδικά
όσον αφορά τις δυνατότητες εξοπλισμού και στρατιωτικής τεχνολογίας.
Το όνειρο της τουρκικής ελίτ
Η διεθνής προσοχή εστιάζεται στον αγώνα για τον έλεγχο των τεράστιων αποθεμάτων φυσικού αερίου κάτω από τα νερά της Ανατολικής Μεσογείου, τα οποία ώθησαν όχι μόνο την Τουρκία, αλλά και την Κύπρο, την Αίγυπτο, την Ελλάδα και το Ισραήλ να δηλώσουν τα δικαιώματά τους στις πιο πολυσύχναστες θαλάσσιες διαδρομές του κόσμου, ωστόσο οι ρίζες των συγκρούσεων και της έντασης είναι βαθύτερες.
Η ανάπτυξη της
τουρκικής ναυτικής δύναμης, η οποία επικρίνεται από άλλες γειτονικές χώρες,
αντικατοπτρίζει την έκταση της φιλοδοξίας του Ερντογάν να διεκδικήσει τα
συμφέροντα της χώρας του, ιδίως ως εμφάνισής της ως μιας περιφερειακής
μουσουλμανικής δύναμης που να είναι ισοδύναμη με την Ευρώπη, τη Ρωσία και τις
Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Τουρκία σε ένα εχθρικό περιβάλλον
Ο Ερντογάν μπόρεσε
να αναπτύξει με επιτυχία τις δυνάμεις του έξω από τη χώρα του, υποστηριζόμενος
από εγχώρια κατασκευασμένα πολεμικά πλοία και υποβρύχια, τα οποία εγείρουν την
ανησυχία άλλων παράκτιων χωρών, σύμφωνα με το Bloomberg, καθώς έδειξε την ετοιμότητα
των τουρκικών στρατιωτικών βιομηχανιών να ξεκινήσουν μεγαλύτερες φρεγάτες και
ένα αεροπλανοφόρο βάρους 27 χιλιάδων τόνων κατά το επόμενο έτος.
«Όχι πολύ μακριά από την πραγματικότητα, υπάρχει ένα σύνολο κινήτρων πίσω από αυτές τις κινήσεις, κυρίως η ιδέα ότι η Τουρκία είναι η μεγαλύτερη δύναμη στην ανατολική Μεσόγειο και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τέτοια», δήλωσε ο Ράιαν Τζήνγζερας [Ryan Gingeras], καθηγητής στο Τμήμα Εθνικών Υποθέσεων Ασφάλειας της Ναυτικής Μεταπτυχιακής Σχολής στην Καλιφόρνια.
Ο Τζήνγζερας,
ειδικός στις τουρκικές υποθέσεις, δήλωσε ότι η Άγκυρα σήμερα βλέπει τον εαυτό
της να περιβάλλεται από αντιπάλους και εχθρούς και ότι θα χρησιμοποιήσει βία
για να επιβεβαιώσει την παρουσία της, επειδή είναι σε θέση να το κάνει.
Η άνθηση στη βιομηχανία
πολεμικών πλοίων αποτελεί μέρος μιας μεγαλύτερης επέκτασης της τουρκικής
βιομηχανίας όπλων, η οποία περιλαμβάνει ελικόπτερα επίθεσης και στρατιωτικά
αεροσκάφη, με στόχο την επίτευξη στρατηγικής ανεξαρτησίας από τους δυτικούς προμηθευτές
όπλων.
Και η Τουρκία έχει δει τις χώρες αυτές ως πιο
εχθρικές από μια χώρα εταίρο. Ο Ερντογάν έχει ορίσει το έτος 2023, που συμπίπτει
με την 100ή επέτειο της ίδρυσης της Τουρκικής Δημοκρατίας, ως ημερομηνία για
την επίτευξη πλήρους ανεξαρτησίας στον τομέα των όπλων, η οποία φαίνεται να
απέχει πολύ από την πραγματικότητα.
Η αδύναμη οικονομία εμπόδιο στις φιλοδοξίες του
Ερντογάν
Αυτό που ενισχύει
τις αμφιβολίες σχετικά με την πιθανότητα επίτευξης αυτού του στόχου, σύμφωνα με
στρατηγικούς αναλυτές, είναι η εξασθενημένη τουρκική οικονομία, η οποία
ανέρχεται σε 750 δισεκατομμύρια δολάρια, ειδικά μετά την κλιμάκωση της έντασης
με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τον κύριο εμπορικό εταίρο της Άγκυρας, που απειλεί να την
τιμωρήσει λόγω των δραστηριοτήτων της στην περιοχή.
Προκειμένου ο
Ερντογάν να πραγματοποιήσει τα όνειρά του, τα τουρκικά πλοία πραγματοποιούν
τακτικά σεισμικές έρευνες για να αναζητήσουν αέριο στα ύδατα που βρίσκονται υπό
την κυριαρχία της Ελλάδας και της Κύπρου.
Τον περασμένο
μήνα, σημειώθηκε τριβή μεταξύ δύο ελληνικών και τουρκικών πολεμικών πλοίων,
φέρνοντας ένταση μεταξύ των δύο χωρών του Οργανισμού Συνθήκης του Βόρειου
Ατλαντικού (ΝΑΤΟ) στο υψηλότερο επίπεδο από το 1996 λόγω της διαμάχης μεταξύ
των δύο πλευρών σχετικά με την κυριαρχία των ακατοίκητων νησιών στο Αιγαίο Πέλαγος.
Η ανακάλυψη
φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα μπορεί να είναι ένα επιπλέον κίνητρο για την Τουρκία,
εάν τα αποθέματα είναι εμπορικά ανακτήσιμα, η ανακάλυψη μπορεί να βοηθήσει την
Άγκυρα να μειώσει την τρέχουσα εξάρτησή της από εισαγωγές από χώρες όπως η
Ρωσία, το Ιράν και το Αζερμπαϊτζάν, για να καλύψει ένα μεγάλο μέρος των
ενεργειακών αναγκών της.
Οι τελευταίες κινήσεις που ανησυχούν την Τουρκία
Σε ομιλία του στις
26 Αυγούστου, ο Ερντογάν είπε, με αφορμή την επέτειο της πρώτης νίκης των
Σελτζούκων Τούρκων επί της Βυζαντινή Αυτοκρατορία στη Μάχη του Μαντζικέρτ το
1071, ότι «η Τουρκία θα αποκτήσει το δίκαιο μερίδιό της στη Μεσόγειο, το Αιγαίο
και τη Μαύρη Θάλασσα ... και αν πούμε ότι θα κάνουμε κάτι, θα το κάνουμε και θα
πληρώσουμε το τίμημα».
Αλλά μέχρι τώρα δεν
είναι σαφές σε ποιο βαθμό η επιθετικότητα του Ερντογάν μπορεί να ληφθεί σοβαρά
υπόψη.
Σε συνέντευξή του
στο Bloomberg, ο εκπρόσωπος και σύμβουλος του Ερντογάν Ιμπραήμ Καλίν είπε: «Η
Τουρκία στοχεύει να πιέσει τους εταίρους της στη Μεσόγειο για να θέσουν τα
τουρκικά συμφέροντα στο λογαριασμό τους και να διαπραγματευτούν με την Τουρκία
μετά από πολλά χρόνια που τα αγνοούν».
Από την άλλη πλευρά,
η Ελλάδα τονίζει ότι τα νησιά πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τον υπολογισμό της υφαλοκρηπίδας
της νησιωτικής χώρας στην ανατολική Μεσόγειο, σύμφωνα με τη Συνθήκη των
Ηνωμένων Εθνών για τις Θάλασσες, την οποία η Τουρκία δεν έχει υπογράψει.
Αν και η επίδειξη
δύναμης της Τουρκίας στην περιοχή προσέλκυσε τη διεθνή προσοχή, τα 83
εκατομμύρια άνθρωποι της βρίσκονται σε σχεδόν διεθνή απομόνωση.
Την
περασμένη εβδομάδα, το τουρκικό ναυτικό εξέφρασε την ανησυχία του για την
πρόθεση της Ρωσίας να πραγματοποιήσει ναυτική άσκηση με πραγματικά πυρά στη Μεσόγειο αργότερα αυτό
το μήνα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες
αποφάσισαν επίσης να άρουν την επί δεκαετιών απαγόρευση εξαγωγής όπλων στην
Κύπρο. Σε μια κίνηση που αποσκοπούσε στην εμφάνιση της τουρκικής δύναμης,
η Γαλλία ανέπτυξε τα σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη Rafale σε αεροπορική βάση στην Κύπρο.
Ο de facto μηχανισμός της Τουρκίας
Ο Hugo
Decis, ερευνητής που ειδικεύεται στις θαλάσσιες υποθέσεις του Διεθνούς
Ινστιτούτου Στρατηγικών Σπουδών στο Λονδίνο, πιστεύει ότι οποιαδήποτε συνέχιση
αυτών των εξελίξεων δεν θα προκαλέσει αναπόφευκτα πόλεμο μεταξύ Άγκυρας και
Αθήνας, γιατί αυτό θα ήταν αδιανόητο, αλλά οι αυξανόμενοι κίνδυνοι δεν παύουν
να αυξάνονται.
«Αυτό που πρέπει
πραγματικά να μας ανησυχεί είναι ότι η Τουρκία έχει αναπτύξει έναν de facto μηχανισμό
παρόμοιο με αυτό που κάνει η Κίνα», είπε, αναφερόμενος στην απόπειρα της Κίνας
να επιβάλει de facto κυριαρχία στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
--
© Βαλκανικό Περισκόπιο -Γιῶργος Ἐχέδωρος
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης του ιστολογίου παραγωγής- http://www.echedoros-a.gr