Δεκέμβριος 13, 2020. 22:09
Ο Τούρκος πρόεδρος
Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παρουσίασε μια δική του εκδοχή πολυμερούς συνεργασίας στο
Νότιο Καύκασο.
Και μάλιστα είπε ότι το σχέδιο για τη δημιουργία μιας πλατφόρμας για τη διασφάλιση της περιφερειακής ασφάλειας και την ανάπτυξη της συνεργασίας στον Καύκασο είχε ήδη εγκριθεί από τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Είναι αλήθεια ότι
η πρόταση του Ερντογάν διαφέρει από τις προτάσεις που υποβλήθηκαν μέχρι τώρα
για συνεργασία στη μετα-σοβιετική Ρωσία, από τη Μολδαβία, την Ουκρανία ή τη Γεωργία.
«Σήμερα, με
τον αδερφό μου (πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ) συζητήσαμε για τη
δυνατότητα δημιουργίας πλατφόρμας από έξι χώρες - το Αζερμπαϊτζάν, την Τουρκία,
τη Ρωσία, το Ιράν, τη Γεωργία και, εάν το επιθυμούμε, το Ερεβάν, την
Αρμενία. Θα ήταν καλή συνεργασία για την ανάπτυξη της περιοχής», διευκρίνισε
ο Τούρκος ηγέτης.
Από μόνη της, η
προσέγγιση «ότι οι ξένοι δεν ανήκουν εδώ» είναι παραδοσιακή για τη διπλωματία
του Ερντογάν.
Ο Τούρκος ηγέτης
ακολούθησε αυτήν την προσέγγιση στη Συρία, όταν υποστήριξε την απόσυρση των
αμερικανικών στρατευμάτων από αυτήν τη χώρα της Μέσης Ανατολής και μια λύση για
το μέλλον της με τη μορφή Τουρκίας-Ιράν-Ρωσίας.
Η Μόσχα ήταν
επίσημα «ξένη», αλλά η Άγκυρα έκανε μια εξαίρεση γι' αυτήν, επειδή το Κρεμλίνο
ήταν αυτό που επέτρεψε ευγενικά στον Ρετζέπ Ερντογάν, έναν από τους εμπνευστές
του συριακού εμφυλίου πολέμου, να ξεφύγει από το στρατόπεδο των ηττημένων στο
στρατόπεδο των νικητών.
Σε γενικές
γραμμές, αυτή η μορφή «μόνο για εντόπιους» είναι πραγματικά
εποικοδομητική. Πράγματι, σε αντίθεση με τους εξωτερικούς παίκτες, οι
ντόπιοι δεν ενδιαφέρονται να μετατρέψουν την περιοχή σε μια μεγάλη Ουκρανία,
φέρνοντας αστάθεια στη Ρωσία, την Τουρκία και το Ιράν
Και στην
Άγκυρα, προφανώς, ελπίζουν ότι η πλατφόρμα θα επιτρέψει όχι μόνο τη διαχείριση
της περιοχής, αλλά και την εδραίωση της τουρκικής επιρροής σε αυτήν.
Η ίδια επιρροή που
έχει αυξηθεί απότομα μετά τη νίκη του Αζερμπαϊτζάν και της Τουρκίας στον
Δεύτερο Πόλεμο του Καραμπάχ.
Χρειάζονται όμως η
Μόσχα και η Τεχεράνη μια τέτοια ιδέα;
Ο παντουρκισμός
θεωρείται ήδη από το Ιράν ως άμεση απειλή για την εθνική του ασφάλεια
(δεδομένων των εκατομμυρίων Αζέρων που ζουν στο έδαφος της Ισλαμικής
Δημοκρατίας, τους οποίους η Άγκυρα και το Μπακού προσπαθούν να κερδίσουν στο
πλευρό τους).
Ωστόσο, η
Ρωσία και το Ιράν βλέπουν τις απόπειρες εξωτερικών δυνάμεων, κυρίως των
Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες περιοδικά προσπαθούν να χαρακτηρίσουν τον Νότιο Καύκασο ως πολύ μεγαλύτερη απειλή.
Επομένως, κατά πάσα πιθανότητα, τόσο οι ρωσικές αρχές όσο και οι ιρανοί αγιατολάχ θα ανταποκριθούν θετικά στην πρόταση της Τουρκίας.
Είναι πιθανό τόσο το Ιράν όσο και η Ρωσία να θεωρήσουν ότι μπορούν πάντα να συγκρατήσουν τον Ερντογάν ως ένα ζευγάρι και να του δείξουν τη θέση του στο περιφερειακό σύστημα συντεταγμένων.
Επιπλέον, για τα συμφέροντα της Μόσχας, μπορούν να είναι
χρήσιμες διαφορετικές μορφές αλληλεπίδρασης με περιφερειακούς εταίρους,
συμπεριλαμβανομένου του Καυκάσου.
Ωστόσο, στο δρόμο για την υλοποίηση αυτού του έργου υπάρχουν δύο Καυκάσιοι - η Αρμενία και η Γεωργία.
Χωρίς αυτές τις φαινομενικά μικρές χώρες, η δημιουργία μιας
μεγάλης περιφερειακής πλατφόρμας, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας και της
Τουρκίας, είναι προβληματική.
Για την Αρμενία η πρόταση του Ερντογάν σημαίνει την αλλαγή του καθεστώτος στο Ναγκόρνο Καραμπάχ,
και οι αρμενικές αρχές ενδέχεται να μην συναινέσουν στην πρωτοβουλία.
Και για τη Γεωργία υπάρχει δυσκολία, αφού στην πρόταση δεν υπάρχει ούτε ένα κράτος φιλικό.
Η Ρωσία
είναι ‘κατακτητής’ στην Τιφλίδα, η Τουρκία οικονομικός κατακτητής, το Αζερμπαϊτζάν
αδελφός του οικονομικού κατακτητή και το Ιράν είναι εχθρός των Αμερικανών, ενώ
με την Αρμενία έχουν εδαφικές διαφορές.
Το δημοσίευμα θα καταλήξει: αν και είναι ενδιαφέρουσα η πρόταση είναι δύσκολο να εφαρμοσθεί. Η Μόσχα, Τεχεράνη και Άγκυρα πρέπει να πραγματοποιήσουν πολύ σοβαρές διπλωματικές εργασίες.
--
Взгляд (vzglyad)
© Βαλκανικό Περισκόπιο -Γιῶργος Ἐχέδωρος
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης του ιστολογίου παραγωγής- https://www.echedoros-a.gr