Δεκέμβριος 9, 2021. Ελλάδα.
Στα τέλη Νοεμβρίου, ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υπέγραψαν διμερή συμφωνία στο Ανάκτορο Κουιρινάλε της Ρώμης για την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών στους τομείς της άμυνας, της οικονομίας, της βιομηχανίας, της δημοσιονομικής πολιτικής, της τεχνολογίας, του πολιτισμού και του διαστήματος. Η Συμφωνία Κουιρινάλε φέρνει νέους τόνους στην ευρωπαϊκή πολιτική και μπορεί να ερμηνευθεί ως αντιτουρκική και προληπτικά αντιγερμανική. Η πρώτη πτυχή είναι η ασφάλεια-γεωπολιτική και η δεύτερη είναι η οικονομική-στρατηγική.
Γράφει ο Φράνκο Μπελμόντε*
Λέγεται στο Παρίσι ότι όταν τα πράγματα πάνε άσχημα με τη
Γερμανία, η Γαλλία αρχίζει αυτόματα να κοιτάζει προς την Ιταλία. Φυσικά, η
Ρώμη δεν μπορεί να είναι εναλλακτική του Βερολίνου, αλλά μπορεί να είναι
επαρκής σύμμαχος απέναντι στους Γερμανούς, ειδικά όταν η εξουσία αρχίζει να
κυλάει στην άλλη πλευρά του Ρήνου.
Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι, υπό όρους, οι δύο αδύναμοι
ενώθηκαν εναντίον των ισχυρών. Το Παρίσι και η Ρώμη μοιράζονται έντονο
ενδιαφέρον να αποτρέψουν, με όλους τους δυνατούς τρόπους, την επιστροφή της
πολιτικής της περικοπής αυστηρών οικονομικών και χρηματοπιστωτικών πολιτικών
υπό την επιρροή του Βερολίνου. Ο Κρίστιαν Λίντνερ, ο νέος υπουργός
Οικονομικών στην κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς, που θεωρείται το κορυφαίο γεράκι της
λεγόμενης πολιτική λιτότητας , η καμπάνα είναι σε επιφυλακή και
στις δύο πλευρές των Άλπεων.
Κοινοί
εχθροί
Η πόρτα για το άνοιγμα της Συμφωνίας Κουιρινάλε άνοιξε τη
στιγμή που η Τουρκία προσπάθησε να εκδιώξει την Ιταλία από τη Λιβύη, δηλαδή την
Τριπολιτανία, και η Γαλλία σημάδεψε τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ως εχθρό της στην
περιοχή της Μεσογείου και στην Αφρική. Η μεταπολίτευση στη Γερμανία
λειτούργησε ώστε να επιταχυνθεί η Συμφωνία Κουιρινάλε, μεταξύ άλλων γιατί είναι
πολύ σημαντική για τις σχέσεις εντός της Ε.Ε.
Η Συμφωνία Κουιρινάλε μπορεί να ερμηνευθεί, στην
καθομιλουμένη, ως αντιτουρκική και προληπτικά αντιγερμανική. Η πρώτη πτυχή
είναι η ασφάλεια-γεωπολιτική και η δεύτερη είναι η οικονομική-στρατηγική.
Τουρκικός
παράγοντας
Στη Λιβύη, η Άγκυρα και το Παρίσι βρίσκονται σε δύο αντίθετες πλευρές: οι Τούρκοι υποστηρίζουν την Τρίπολη και οι Γάλλοι υποστηρίζουν την Κυρηναϊκή και εδώ και αρκετά χρόνια ηγούνται των λεγόμενων πολέμων δι’ αντιπροσώπων.
Η Τουρκία δεν είναι λιγότερο πρόβλημα για τη Ρώμη. Η
Άγκυρα ουσιαστικά περικύκλωσε την Ιταλία. Η Τουρκία δεν ελέγχει μόνο την
Τρίπολη και τη μισή Λιβύη, αλλά έχει επίσης απελευθερώσει τα πλοκάμια της στα
Δυτικά Βαλκάνια, ειδικά στην Αλβανία, την οποία η Ιταλία θεωρεί την εσωτερική
της αυλή.
Δηλαδή, ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα, που μιλάει
αξιοπρεπώς ιταλική γλώσσα, παρουσιάζεται με λόγια ως μεγάλος φίλος της Ιταλίας
και με πράξεις το δείχνει στην Τουρκία. Τα Τίρανα έχουν εμπιστευτεί στην
πρώην Πύλη όχι μόνο τον οπλισμό του αλβανικού στρατού, αλλά και την εκπαίδευση
και τη μεταρρύθμισή του.
Όταν προσθέσουμε σε αυτό ότι το μεγαλύτερο τζαμί των
Βαλκανίων χτίστηκε στα Τίρανα με εντολή του Ερντογάν, στο οποίο θα υπηρετήσουν
ιμάμηδες που διορίστηκαν από την Άγκυρα, γίνεται σαφές ποιος κάνει κουμάντο
στην άλλη πλευρά της Αδριατικής Θάλασσας.
Επίσης, το Παρίσι και η Ρώμη εκνευρίζονται από το γεγονός
ότι η Τουρκία, στην πράξη, κρατά στα χέρια της τα δύο μεγαλύτερα κανάλια
παράνομης μετανάστευσης και επομένως ένα πολύ ισχυρό όπλο εκβιασμού της
Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μάταιη η έκκληση
στις ΗΠΑ
Ο πρωθυπουργός Ντράγκι προσπάθησε να παρασύρει τις Ηνωμένες
Πολιτείες σε αναμέτρηση με την Τουρκία. Ο πρόσφατος χαρακτηρισμός του
Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ως δικτάτορα δεν ήταν τυχαίος, αυθόρμητος ή
απερίσκεπτος. Αντίθετα, ήταν σήμα προς την Ουάσιγκτον να
παρέμβει. Ωστόσο, η κυβέρνηση Μπάιντεν, παρά τις αντιρρήσεις που έχει για
την διακυβέρνηση του Ερντογάν, πιστεύει ότι η Τουρκία είναι πολύ χρήσιμη για
τον περιορισμό της Ρωσίας. Είτε είναι η Συρία, είτε η Λιβύη είτε αύριο στην
Ουκρανία.
Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κατάλαβε
αμέσως το μήνυμα του Λευκού Οίκου και αποφάσισε, όπως το ορίζουν στην Ιταλία,
το λιγότερο κακό - και αυτό είναι η Γαλλία.
Το ότι η αντίληψη της Συμφωνίας Κουιρινάλε έγινε πολύ καλά
αντιληπτή στην Τουρκία αποδεικνύεται από την κίνηση του καθεστώτος Ερντογάν να
συλλάβει τον Μετίν Γκουρτζάν, έναν Τούρκο στρατιωτικό αναλυτή, με την κατηγορία
της στρατιωτικής και πολιτικής κατασκοπείας υπέρ της Ιταλίας.
Ο Γκουρτζάν είναι σύμβουλος σε θέματα ασφάλειας και
εξωτερικής πολιτικής του Αλί Μπαμπατζάν, πρώην υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας
και αναπληρωτή πρωθυπουργού που ίδρυσε το αντιπολιτευόμενο Κόμμα για τη
Δημοκρατία και την Πρόοδο (DEVA).
Η Ιταλία, από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ανήκει στην
αμερικανική σφαίρα επιρροής όσον αφορά την ασφάλεια και τις στρατιωτικές
πτυχές, όπως εν τω μεταξύ, τα τελευταία 30 χρόνια, έχει εισέλθει στη γερμανική
σφαίρα επιρροής στο οικονομικό πλαίσιο.
Το γερμανικό
κλειδί
Δεν είναι τυχαίο ότι η Συμφωνία Κουιρινάλε ήρθε την εποχή
του μεσοβασιλείου στο Βερολίνο. Ο Μακρόν ήθελε να ενισχύσει τη θέση του
απέναντι στο νέο Γερμανό καγκελάριο και η Ιταλία επέλεξε λιγότερο από τα
δύο κακά που στάθηκαν μπροστά της. Παρ' όλες τις ιστορικές διαφωνίες με
την Ιταλία, το Παρίσι αποτελεί λιγότερο κίνδυνο, αυτή την ιστορική στιγμή, για
τη Ρώμη από το Βερολίνο.
Η ιδέα του Μακρόν είναι να αξιοποιήσει τη μεταβατική περίοδο
στη Γερμανία και τη γαλλική προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης το επόμενο εξάμηνο,
με τη βοήθεια της Ιταλίας, αλλά και της Ισπανίας.
Ο πρώτος στόχος είναι να αλλάξει το λεγόμενο Σύμφωνο
Σταθερότητας που ανοίγει τον δρόμο για το κοινό χρέος της ΕΕ και αποτρέπει την
επιστροφή της πολιτικής σφιξίματος της ζώνης, περικοπών και αποταμιεύσεων, ό,τι
δηλαδή περιλαμβάνει η λέξη «austerity» στα αγγλικά.
Ο πρώτος στόχος κάθε γερμανικής κυβέρνησης είναι η
σταθερότητα της ευρωζώνης.
Από την άλλη, η κυβέρνηση στο Βερολίνο πρέπει να λάβει υπόψη
την πλειοψηφική διάθεση των Γερμανών ψηφοφόρων, οι οποίοι είναι πολύ αλλεργικοί
στην ιδέα ότι θα μπορούσαν να πληρώσουν τα χρέη των «τεμπέληδων» και
«ανεύθυνων» μελών της Ε.Ε.
Δεν βλέπουν και δεν θέλουν να παραδεχτούν ότι οφείλουν την
ευημερία και τον πλούτο τους σε μεγάλο βαθμό στο «τεμπέλικο» και «ανεύθυνο»
κομμάτι της ΕΕ και αυτό δημιουργεί προβλήματα σε κάθε καγκελάριο.
Εκτός από μια σειρά από αρνητικές πτυχές της πανδημίας,
υπάρχει ένα θετικό αποτέλεσμα: η πανδημία επέτρεψε στην πρώην καγκελάριο
Άνγκελα Μέρκελ να αφήσει στην άκρη το λεγόμενο πολιτική λιτότητας και
αποδεχτείτε τη δημιουργία κοινού χρέους υπό πολύ ευνοϊκές συνθήκες, που είναι,
ας μην λέμε ψέματα, ο εγγυητής της Γερμανίας και της οικονομίας της
με τρία τσιμεντωμένα Α σε όλους τους οίκους αξιολόγησης πιστοληπτικής
ικανότητας.
Για τη συνέχιση της οικονομικής ανάπτυξης, την ανάκαμψη από
τις συνέπειες της πανδημίας του Covid-19 και την έναρξη νέων τεχνολογιών,
βιομηχανιών και νέων οικονομιών, είναι θεμελιώδους σημασίας για τη Γαλλία και
την Ιταλία η Γερμανία να παραμείνει στην τρέχουσα πορεία και να επιστρέψει στην
προηγούμενη πολιτική του «σφιξίματος της ζώνης» με αυστηρό σεβασμό των
παραμέτρων του Μάαστριχτ.
Οι Γάλλοι πρόεδροι και οι Γερμανοί καγκελάριοι έχουν
συνηθίσει να συνεργάζονται πολύ στενά τα τελευταία 60 χρόνια, ανεξάρτητα από το
ποιος κάθισε στο Παλάτι των Ηλυσίων και στη Βόννη, και αργότερα στο
Βερολίνο.
Ωστόσο, η νέα γερμανική κυβέρνηση είναι ένας μεγάλος
άγνωστος γιατί έχει τρεις μετόχους για πρώτη φορά.
Οι προοπτικές
της συμφωνίας
Αεροπλάνα της ιταλικής και γαλλικής αεροπορίας πάνω από
το παλάτι Κουιρινάλε στη Ρώμη με αφορμή την υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ
Ιταλίας και Γαλλίας στις 26 Νοεμβρίου 2021.
Η ιδέα της γαλλο-ιταλικής συμφωνίας προέκυψε πριν από σχεδόν
τέσσερα χρόνια, όταν ο σημερινός Ευρωπαίος Επίτροπος για την Οικονομία, Πάολο
Τζεντιλόνι, καθόταν στο παλάτι Κίτζι.
Ωστόσο, με τις κυβερνήσεις του Τζουζέπε Κόντε, του
Ματέο Σαλβίνι στην κυβέρνηση και το Κίνημα Πέντε Αστέρων να υποστηρίζει το
Κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων στη Γαλλία, το σχέδιο παρέμεινε στο συρτάρι.
Μια ριζική αλλαγή σημειώθηκε στις 25 Μαΐου, όταν οι δύο
ηγέτες αποφάσισαν να επισπεύσουν τις εργασίες για τη σύνταξη της
συμφωνίας.
Η ιταλογαλλική συμφωνία βρίσκεται ακόμη στα πόδια
της. Όχι τόσο λόγω των αγνώστων που σχετίζονται με τη νέα γερμανική
κυβέρνηση, αλλά λόγω του αποτελέσματος των επόμενων προεδρικών εκλογών στη
Γαλλία, και ακόμη περισσότερο λόγω της πολιτικής σκηνής στη Ρώμη.
Ο Μακρόν εξακολουθεί να είναι το βασικό φαβορί στις
προεδρικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για τον ερχόμενο
Απρίλιο. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει μια ενίσχυση των κυριαρχικών,
ξενοφοβικών, ισλαμοφοβικών και ευρωσκεπτικιστικών δυνάμεων στο Εξάγωνο ( Hexagone ,
όρος που χρησιμοποιούν οι Γάλλοι για τη χώρα τους), επομένως είναι επικίνδυνο
να κάνουμε οποιεσδήποτε προβλέψεις. για τους Γάλλους, ακόμη και λιγότερο για
τους Ευρωπαίους, αν ο Ερίκ Ζεμούρ ή η Μαρίν Λεπέν κάτσουν στο παλάτι των
Ηλυσίων αντί του Μακρόν.
Από την άλλη, η ιταλική κυβέρνηση με τον Ντράγκι φαίνεται
σήμερα σταθερή, αξιόπιστη και αποτελεσματική, αλλά τι θα συμβεί όταν ο
πρωθυπουργός μετακομίσει στο Κουιρινάλε (δηλαδή εκλεγεί πρόεδρος) ή αποφασίσει
να αποσυρθεί από τη δημόσια ζωή και να αρχίσει να γράφει απομνημονεύματα το
καλοκαίρι του 2023. χρόνια;
Ο Ντράγκι χαίρει μεγάλης διεθνούς φήμης και είναι ουσιαστικά
η μόνη φιγούρα που μπορεί να κρατήσει σε ισορροπία την ιταλική πολιτική σκηνή,
αλλά χωρίς αυτόν, η Ιταλία γίνεται ένας μεγάλος άγνωστος και μια αδέσποτη
σφαίρα στις ευρωπαϊκές σχέσεις.
Rts.rs
*Ο Φράνκο Μπελμόντε είναι πολιτικός αναλυτής στην Novi Standard- standard.rs
--
© Βαλκανικό Περισκόπιο -Γιῶργος Ἐχέδωρος
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης του ιστολογίου παραγωγής- https://www.echedoros-a.gr