Ιανουάριος 30, 2022. Ελλάδα.
Η «ρωσική εισβολή στην Ουκρανία» είναι, σύμφωνα με δυτικά
μέσα ενημέρωσης και πολιτικούς, μόνο το «μέσο». Και ο στόχος είναι «η
αναβίωση της ΕΣΣΔ». Αυτό ακριβώς ονειρεύεται η ρωσική ηγεσία, αν θέλουμε
να πιστέψουμε τις δηλώσεις που γίνονται τακτικά στη Δύση. Από πού προήλθαν
τέτοιες σκέψεις, γιατί ο δυτικός άνθρωπος εξακολουθεί να φοβάται τη Σοβιετική
Ένωση και προς τι πραγματικά επιδιώκει η Μόσχα;
Η ρωσική ηγεσία ονειρεύεται την αποκατάσταση της Σοβιετικής
Ένωσης. Αυτή η σκέψη που μεταδίδεται σε κάθε περίσταση στη Δύση.
Εκφράζεται από ανώτερους εκπροσώπους του Στέιτ
Ντιπάρτμεντ, του Λευκού Οίκου και του Κογκρέσου.
Δημοσιογράφοι όλων των εκδόσεων γράφουν γι' αυτό - από τη
φωλιά των φιλελεύθερων 'The New York Times' μέχρι την επιφύλαξη των Τραμπιστών με
το 'Fox News'. Τέλος, το ίδιο θέμα εκμεταλλεύονται ενεργά
δυτικοί κινηματογραφιστές όλων των μορφών.
Προσπάθεια
του Πούτιν για υστεροφημία;
Επιπλέον, η ερώτηση «γιατί» συνήθως ακολουθείται από
συναισθηματικές απαντήσεις. Ως 69χρονος πολιτικός του οποίου η καριέρα
φθίνει, ο κ. Πούτιν είναι αποφασισμένος να γυαλίσει την κληρονομιά του και να
αναιρέσει αυτό που αποκαλεί την καταστροφή του 20ου αιώνα: τη διάλυση της
Σοβιετικής Ένωσης.
Το δημοσίευμα από μια χώρα όπου ο σημερινός της πρόεδρος
ανέβηκε στην εξουσία στα 77 του και ο προηγούμενος στα 70 του, λέει για την καριέρα του
69χρονου πολιτικού (Πούτιν) «κυλάει προς το ηλιοβασίλεμα».
Υπάρχουν επίσης προβλήματα με τη λογική.
«Ο Πούτιν θα ανοικοδομήσει τη Σοβιετική Ένωση όπως τη βλέπει - και δεν θα σταματήσει με την Ουκρανία», δήλωσε ο Αμερικανός βουλευτής Μάικλ Βαλτς.
«Ο
Πούτιν είναι προσηλωμένος στην ιδέα ότι τα πρώην δορυφορικά κράτη της
Σοβιετικής Ένωσης (όπως η Ουκρανία) είναι ουσιαστικά ρωσικά λόγω της
προηγούμενης προσήλωσής τους στον κομμουνισμό. Και ενώ αυτό δεν είναι
αλήθεια, αυτή η προσέγγιση δίνει στον Πούτιν, στα μάτια των υποστηρικτών του
από τη Μόσχα, μια εντολή να επεκτείνει τη ρωσική επιρροή στην Ευρώπη».
«Δεν
γνωρίζουν την ιστορία των σοβιετικών δημοκρατιών»
Ο κ. «Κογκρέσος» (ο γερουσιαστής) γνωρίζει ελάχιστα για την
ιστορία της Ρωσίας και του μετασοβιετικού χώρου.
Σχεδόν όλες οι σημερινές μετασοβιετικές δημοκρατίες (εκτός
από την Αρμενία, τη Γεωργία, τη Λιθουανία και τη Μολδαβία) δεν είχαν κράτος
εντός των σημερινών τους συνόρων πριν έρθει η Ρωσία στο έδαφός τους.
Δηλαδή, ήταν απλώς εδάφη με διάφορες εθνικότητες που
ζούσαν εκεί ή πλήθος πρωτο-κρατικών σχηματισμών. Όλοι τους είναι κοντά στη
Ρωσία όχι λόγω του κομμουνισμού (που εμφανίστηκε μόλις τον 20ο αιώνα), αλλά
επειδή αναπτύχθηκαν και διαμορφώθηκαν μέσα στον ρωσικό πολιτιστικό και
οικονομικό πυρήνα για αρκετές εκατοντάδες χρόνια.
Αχρείαστες
κυριαρχίες
Και είναι ακριβώς αυτή η εγγύτητα που είναι στην
πραγματικότητα ο κύριος λόγος για τον οποίο η Δύση καταρρίπτει τον μύθο της
επιθυμίας της Ρωσίας να αποκαταστήσει τη Σοβιετική Ένωση.
Γεγονός είναι ότι αυτή η «αποκατάσταση» αναφέρεται σε
οποιαδήποτε πολιτική ολοκλήρωσης της Μόσχας στον μετασοβιετικό χώρο,
συμπεριλαμβανομένης της ενοποίησης ορισμένων κρατών στο πλαίσιο της
Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης.
Της οποίας, δυτικοί παίκτες που εκπροσωπούν τις Ηνωμένες
Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση, προσπαθούν με κάθε δυνατό τρόπο να
τορπιλίσουν.
Άλλωστε, η ολοκλήρωση οδηγεί στην ενίσχυση της κυριαρχίας -
και κυρίως της οικονομικής. «Το αποτέλεσμα της ολοκλήρωσης για το άμεσο
μέλλον είναι η δημιουργία ενός αναλόγου της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, καταγωγής Μάαστριχτ.
Δηλαδή, η δημιουργία τεσσάρων ελευθεριών οικονομικής
ολοκλήρωσης: η απρόσκοπτη κυκλοφορία αγαθών, υπηρεσιών, ανθρώπων και κεφαλαίων
- με την προοπτική δημιουργίας οικονομικής και νομισματικής ένωσης, αλλά χωρίς
μετάβαση σε πολιτική και στρατιωτική ένωση», εξηγεί ο Ντμίτρι Σουσλόφ, αναπληρωτής διευθυντής. του
Κέντρου Συνολικών Ευρασιατικών και Διεθνών Σπουδών της Ανώτατης Οικονομικής
Σχολής στην εφημερίδα Vzglyad.
«Το αποτέλεσμα της ενοποίησης, όπως κάθε επιχειρηματικό
εγχείρημα, είναι η μεγιστοποίηση των συνολικών εσόδων και οφελών. Η
Ευρασιατική Οικονομική Ένωση καθιστά δυνατή την αποκατάσταση των οικονομικών
αλυσίδων, την αναδημιουργία βιομηχανιών που καταστράφηκαν σε πολλές δημοκρατίες
τη δεκαετία του 1990. Μια κοινή και μεγαλύτερη αγορά επιτρέπει την
προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων. Όλα αυτά σημαίνουν νέες θέσεις
εργασίας και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης για τους πολίτες των ευρασιατικών
κρατών», εξηγεί στην εφημερίδα Προοπτική (Vzglyad ) ο Νικήτα Μεντκόβιτς, επικεφαλής
της Eurasian Analytical Club.
«Η στρατιωτική διάσταση της ολοκλήρωσης (όχι στο πλαίσιο της
Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης, αλλά στο πλαίσιο του Οργανισμού Συνθήκης
Συλλογικής Ασφάλειας - CSTO) μας επιτρέπει να προστατεύσουμε τα οφέλη που
δημιουργήσαμε από εξωτερικούς επιτιθέμενους. Από τρομοκρατικές συμμορίες
μέχρι δυτικούς πελάτες των έγχρωμων επαναστάσεων που στοχεύουν να κατακτήσουν
τον φυσικό πλούτο των χωρών μας».
Είναι σαφές ότι μια τέτοια προοπτική θα καταστήσει τις
μετασοβιετικές αγορές, τις κοινωνίες και την κυριαρχία λιγότερο ευάλωτες στη
δυτική επιρροή.
«Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους φοβούνται ότι η ενσωμάτωση
κάνει τις μετασοβιετικές χώρες ισχυρότερες. Θέλουν τα περιφερειακά κράτη -
για παράδειγμα, η Λευκορωσία, το Καζακστάν, η Ρωσία - να είναι αντικείμενα της
αμερικανικής πολιτικής, να υπακούουν στις αποφάσεις της Ουάσιγκτον, όπως οι
περισσότερες χώρες της Παλαιάς Ευρώπης, συνεχίζει ο Νικήτα Μεντκόβιτς.
«Αλλά η ολοκλήρωση σάς επιτρέπει να δημιουργήσετε μια
μεγαλύτερη αγορά, να παράγετε από κοινού περισσότερα αγαθά και να μην τα
αγοράζετε στη Δύση, να λαμβάνετε μεγαλύτερα εισοδήματα, να ασκείτε πιο
ανεξάρτητες οικονομικές, στρατιωτικές και άλλες πολιτικές. Να καθορίσουμε
μόνοι μας το μέλλον και όχι να περιμένουμε χάρες από τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Εγωιστικοί
Στόχοι
Εκτός από αυτά τα κοινά «μειονεκτήματα» στη Δύση, οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν τους δικούς τους λόγους για τους οποίους θέλουν τα σχέδια ολοκλήρωσης της Ρωσίας να αποτύχουν.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αρνητική στάση απέναντι σε
οποιαδήποτε ενσωμάτωση στον μετασοβιετικό χώρο για γεωπολιτικούς, ιδεολογικούς
και συμβολικούς λόγους.
Γεωπολιτικά,
φοβούνται την αναβίωση ενός μεγάλου κέντρου εξουσίας που θα μπορούσε να
τους αμφισβητήσει – και η δυναμική αυτής της αρνητικής αντίληψης
συνεχίζεται.
Ιδεολογικά,
πιστεύουν ότι η ενσωμάτωση γύρω από τη Ρωσία εμποδίζει τον εκδημοκρατισμό της
Ρωσίας και τη μετατροπή της σε ένα «κανονικό φιλελεύθερο έθνος-κράτος» με την
ευρωπαϊκή έννοια - δηλαδή σε ένα κράτος που θα παρέχει κυριαρχία σε όλους τους
μη αυτόχθονες πληθυσμούς που μπορούν να τη διεκδικήσουν.
Συμβολικά,
γιατί ο κατακερματισμένος μετασοβιετικός χώρος είναι σύμβολο της νίκης των ΗΠΑ
στον Ψυχρό Πόλεμο», λέει ο Ντμίτρι Σουσλόφ.
Ναι, οι αμερικανικές ελίτ είναι πλέον διχασμένες.
Αλλά οι περισσότερες από τις ομάδες ενοποιούνται σε θέματα
αντίθεσης στα σχέδια ένταξης στη Ρωσία, απλώς και μόνο επειδή η καθεμία από
αυτές έχει το δικό της λόγο.
Οι πραγματιστές (που είναι υπέρ των διαπραγματεύσεων με τη
Μόσχα) φοβούνται την ανάσταση του ρωσικού κέντρου εξουσίας.
Τα "Γεράκια" (που επιθυμούν να συντρίψουν τη
Ρωσία) ελπίζουν να εντείνουν τις διαδικασίες αποσύνθεσης σε αυτήν.
Και οι φιλελεύθεροι παγκοσμιοποιητές και νεοσυντηρητικοί,
νοσταλγοί για τις μεγάλες ευκαιρίες του παρελθόντος, κρατούν τα λίγα
εναπομείναντα σύμβολα της πρώην αμερικανικής ισχύος. Έτσι διαμορφώνεται η
αμερικανική αντιρωσική συναίνεση.
Όσο για την
Ευρωπαϊκή Ένωση, η ευρασιατική ολοκλήρωση που ξεκίνησε η Μόσχα
καταστρέφει τον μύθο ότι οι Βρυξέλλες μεταδίδονται ενεργά σε ολόκληρο τον
ευρωπαϊκό χώρο.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιτίθεται σε οποιαδήποτε ρωσοκεντρική
ολοκλήρωση, επειδή η ΕΕ τοποθετείται ως ο μόνος πόλος ολοκλήρωσης στον χώρο της
Ευρύτερης Ευρώπης. Και από τη σκοπιά των Βρυξελλών, όλοι οι άλλοι θα
πρέπει να οικοδομήσουν σχέσεις με την ΕΕ (συμπεριλαμβανομένων των συμφωνιών
σύνδεσης) με βάση τους κανόνες και τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι να
δημιουργήσουν κάτι δικό τους, ανεξάρτητο. Τα χωριστά ανεξάρτητα έργα
ολοκλήρωσης στον μετασοβιετικό χώρο υπονομεύουν το μονοπώλιο της ΕΕ», λέει ο
Ντμίτρι Σουσλόφ.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση κάποτε
ήταν κατηγορηματικά ενάντια στην υποκειμενικότητα της Ευρασιατικής Οικονομικής
Κοινότητας (η οποία ήταν η Ευρασιατική Οικονομική Ένωση μέχρι το 2014).
Οι Βρυξέλλες αρνήθηκαν να συμμετάσχουν σε διάλογο με τις
δομές ένταξης, θέλοντας να επικοινωνήσουν αποκλειστικά απευθείας με τα
κράτη. Και ήταν ειρωνικό, ακόμη και σουρεαλιστικό - άλλωστε,
αναγνωρίζοντας τον εαυτό της στο δικαίωμα να εκπροσωπεί τα κράτη μέλη της, η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή αρνήθηκε στην Ευρασιατική Οικονομική Επιτροπή το δικαίωμα να
εκπροσωπεί τα κράτη μέλη της.
Η
δαιμονοποίηση της Ρωσίας
Έτσι, οι δηλώσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ σχετικά με την επιθυμία
της Μόσχας να αποκαταστήσει την ΕΣΣΔ χρησιμοποιούνται όχι μόνο για να
δαιμονοποιήσουν τη Ρωσία στη Δύση (για παράδειγμα, για να δυσφημήσουν τις
ρωσικές προτάσεις ασφαλείας), αλλά και για να υποτιμήσουν την εικόνα του
Κρεμλίνου και τα κίνητρά του στα μάτια των λαών των μετασοβιετικών χωρών.
Πολυάριθμα αμερικανικά ιδρύματα, ΜΚΟ και τοπικές οργανώσεις
που χρηματοδοτούνται από αυτά διέδωσαν φήμες για τις προσπάθειες της Ρωσίας να
«καταλάβει» ξανά τα κράτη του μετασοβιετικού χώρου - και αυτές οι φήμες,
δυστυχώς, πέφτουν σε προετοιμασμένο έδαφος.
Ένα είδος μείγματος των μύθων του τοπικού εκπαιδευτικού
συστήματος και των συμφερόντων ορισμένων τοπικών ομάδων που αντιτίθενται στις
διαδικασίες ολοκλήρωσης με τη Ρωσία.
Σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, το καλύτερο αντίθετο σε αυτή
τη δυτική πολιτική πληροφόρησης θα είναι το «success story» της ευρασιατικής
ολοκλήρωσης, το οποίο θα γίνει αισθητό στην πλειοψηφία των πολιτών των χωρών
μελών της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης. Και για αυτό πρέπει να
εμβαθύνουμε αυτή την ολοκλήρωση.
Η Ρωσία δεν
θέλει να ξαναχτίσει την Σοβιετική Ένωση
«Η ρωσική πολιτική ολοκλήρωσης δεν διαθέτει την πολιτική
βούληση και το θάρρος να δημιουργήσει ισχυρούς θεσμούς ολοκλήρωσης που θα έχουν
πραγματική δύναμη. Η ίδια αδυναμία του Δικαστηρίου της Ευρασιατικής Ένωσης
επιτρέπει στα κράτη μέλη απλώς να μην εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους.
Σε συνθήκες ισχυρών θεσμών, η ένταξη θα γινόταν πολύ
πιο δυναμικά - όπως φαίνεται, για παράδειγμα όπως στην Ε.Ε.
Ένας από τους κύριους μοχλούς της ευρωπαϊκής
ολοκλήρωσης ήταν η ανεξάρτητη και βαρέων βαρών πολιτικά Ευρωπαϊκή Επιτροπή,
καθώς και το ισχυρό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης», εξηγεί ο Ντμίτρι
Σουσλόφ.
Τα δυτικά μέσα ενημέρωσης και οι πολιτικοί μπορούν να χαλαρώσουν - η Μόσχα δεν θέλει να ξαναχτίσει τη Σοβιετική Ένωση.
Η Ρωσία απλώς εδραιώνει τον
μετασοβιετικό χώρο, μάλλον σύμφωνα με τις γραμμές της Ευρωπαϊκής
Ένωσης. Και έχει κάθε δικαίωμα.
Взгляд (vzglyad)
--
© Βαλκανικό Περισκόπιο -Γιῶργος Ἐχέδωρος
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης του ιστολογίου παραγωγής- https://www.echedoros-a.gr