Ιανουάριος 27, 2022. Ελλάδα.
Ο πρόεδρος του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων των ΗΠΑ, Ρίτσαρντ Χάας, συμμετείχε στο Παγκόσμιο Πολιτικό Φόρουμ που διοργάνωσε η Ένωση Τούρκων Βιομηχάνων και Επιχειρηματιών (TÜSİAD) το οποίο έγινε διαδικτυακά με θέμα «Κόσμος, ΗΠΑ και Τουρκία», γράφει η τουρκική T24.
Στο διαδικτυακό συνέδριο,
ο Τούρκος καθηγητής Εβρέν Μπαλτά και και
το μέλος του Ακαδημαϊκού Συμβουλευτικού Συμβουλίου Σολί Όζελ του έθεσαν
ερωτήσεις για τις σχέσεις ΗΠΑ- Τουρκίας, στις οποίες απάντησε.
Από τις απαντήσεις του Αμερικανού αξιωματούχου μεταφέρουμε ορισμένες
ενδιαφέρουσες θέσεις.
Δεν
υποστηρίζουμε κουρδικό κράτος
Αναφερόμενος στις περιφερειακές σχέσεις Τουρκίας - ΗΠΑ, ο
Χάας υπογράμμισε ότι οι ΗΠΑ δεν υποστηρίζουν ένα κουρδικό κράτος.
«Στις σχέσεις
ΗΠΑ-Τουρκίας έχουν πολλά άλλα θέματα. Πάντα υπήρχαν διαφωνίες, για την Κύπρο,
για το κουρδικό ζήτημα, για άλλα θέματα. Μερικές φορές θα διαφωνήσουμε, αλλά
αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό των συμμαχιών. Οι τομείς διαφωνίας δεν εμποδίζουν
τη συνεργασία, υπάρχουν κοινά συμφέροντα. Νομίζω ότι η κύρια δυσκολία Τουρκίας
και ΗΠΑ είναι σε αυτό», είπε.
Οι ΗΠΑ δεν
χρησιμοποιούν πλέον την στρατιωτική ισχύ τους
Ο Χάας δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν ήταν τόσο πρόθυμες στη
χρησιμοποίηση της στρατιωτικής ισχύς τους τα τελευταία 10-20 χρόνια, όσο πριν,
και δήλωσε ότι είναι απρόθυμες να είναι παρούσες στην εξωτερική πολιτική των
ΗΠΑ με στρατιωτική παρουσία.
Επισημαίνοντας ότι η Ρωσία είναι πιο πρόθυμη από αυτή την
άποψη, ο Haass είπε, «Δεν είναι μόνο η ικανότητα, είναι η δύναμη της θέλησης
και βλέπουμε ότι ο κ. Πούτιν δείχνει δύναμη θέλησης».
«Έχει τεράστια
εξουσία ένα άτομο στην Τουρκία»
Ο Ρίτσαρντ Χάας αναφερόμενος στις σχέσεις των ΗΠΑ με την
Τουρκία θα εκφράσει την άποψη:
Η Τουρκία μπορεί να είναι σύμμαχος αλλά όχι εταίρος. Ναι,
η συνεργασία έχει ποιοτικό μέτρο. Και αυτό πρέπει να γίνει
αποδεκτό. Ναι, αυτή η σχέση μπορεί να έχει νομική διάσταση, αλλά θα πρέπει
να εξεταστεί ως προς το περιεχόμενο. Δεν κάνουμε πολλά μαζί. Αυτό
είναι ένα υψηλό επίπεδο τομής, χωρίς επικάλυψη ή εμπιστοσύνη. Είναι μόνιμο
αυτό; Όχι.
Σίγουρα δεν χρειάζεται να είναι μόνιμο. Το
ερώτημα είναι, μπορεί αυτό να αλλάξει με τη σημερινή τουρκική κυβέρνηση;
Αυτή είναι μια απόφαση που πρέπει να λάβει η τουρκική
κυβέρνηση. Τελικά, είναι διατεθειμένη η τουρκική κυβέρνηση να το κάνει
αυτό;
Στην πραγματικότητα, δεν μιλάμε, ειλικρινά, δεν αναφερόμαστε
για εκατοντάδες ή χιλιάδες άτομα. Μιλάμε για ένα άτομο.
Είναι θέμα άσκησης εξουσίας, πολύ υψηλού επιπέδου
διακριτικής ευχέρειας σε ένα μόνο άτομο, ανάλογα με τις πολιτικές του πεποιθήσεις.
Χρησιμοποιεί τα συμφέροντα της Τουρκίας και τον τρόπο
προστασίας της Τουρκίας. Αυτό είναι το ατού του στην πολιτική του στη Μέση
Ανατολή, τη στάση του για τους πρόσφυγες, τη σχέση του με τη Χαμάς. Θα
μπορούσε να χρησιμοποιηθεί με άλλο τρόπο; Θα μπορούσε φυσικά.
Όταν κοιτάμε τις τελευταίες 24 ώρες, βλέπουμε ότι υπάρχουν
και πάλι αλλαγές. Τονίζω, υπερβολική εξουσία σε ένα άτομο.
Πιστεύω ότι, σε τελική ανάλυση, η ανάπτυξη των σχέσεων
ΗΠΑ-Τουρκίας με αυτόν τον τρόπο οφείλεται στην πραγματικότητα στις αλλαγές στην
εξωτερική πολιτική της Τουρκίας τις τελευταίες δεκαετίες, παρά στις αλλαγές
στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ.
Οπότε είναι συζητήσιμο φυσικά, αλλά είναι περισσότερο μια
αντιδραστική λειτουργία.
Η Τουρκία έχει επίσης επαναπροσδιορίσει τη στρατηγική
της στάση. Γι' αυτό βρισκόμαστε σε αυτό το σημείο.
«Η απόσταση
μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας έχει αυξηθεί τα τελευταία 10 χρόνια, αυτό δεν είναι
επιθυμητό»
Επίσης, θα αλλάξει η σημερινή ηγεσία ή πρέπει να
περιμένουμε; Ίσως ακολουθήσει μια διαφορετική κατεύθυνση εξωτερικής
πολιτικής με τους κυβερνώντες που θα τον ακολουθήσουν μετά τον Πρόεδρο
Ερντογάν, πλησιάζοντας συγκεκριμένες περιοχές και πλησιάζοντας τις
ΗΠΑ. Φυσικά και αυτό είναι ευπρόσδεκτο.
Θέλω να πω αυτό. Δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς να
σηκωθεί το πρωί και να πει ότι οι σημερινές σχέσεις είναι ιδανικές για τις
ΗΠΑ. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιος που να το γιορτάζει και να το
χαίρεται, αλλά στο κάτω-κάτω το βλέπουν ως ιδιοτροπία ζωής, ως γεγονός. Η απόσταση μεταξύ ΗΠΑ και
Τουρκίας έχει αυξηθεί τα τελευταία 10 χρόνια. Αυτό δεν είναι κάτι
επιθυμητό και μόνιμο, αλλά πιστεύω ότι η αλλαγή πρέπει να έρθει από την
Άγκυρα. Ναι, έχουμε προσαρμοστεί σε αυτό σε ορισμένες διαστάσεις, αλλά
αυτό δεν είναι κάτι που θα είναι μόνιμο.
«Υπάρχουν
διαφωνίες για Κύπρο, για το κουρδικό»
Οι ΗΠΑ και η Τουρκία διαχειρίζονται καλά τις διαφορές τους
για το κουρδικό ζήτημα εδώ και χρόνια. Οι ΗΠΑ δεν υποστηρίζουν ένα
κουρδικό κράτος. Αν δούμε τη σχέση μας με το τι συμβαίνει στη Μέση
Ανατολή, οι ΗΠΑ-Τουρκία έχουν ήδη πολλά άλλα ζητήματα. Δεν είναι το
άθροισμα αυτών των σχέσεων, ελπίζω να βρούμε κάτι άλλο.
Υπάρχουν άλλα πράγματα στα οποία μπορούμε να
συμφωνήσουμε. Ο σκοπός των αμερικανοτουρκικών σχέσεων δεν μπορεί να
εξαλείψει ρεαλιστικά τις συγκρούσεις.
Πάντα θα υπάρχουν διαφωνίες, για την Κύπρο, για το κουρδικό,
για άλλα θέματα. Μερικές φορές θα διαφωνήσουμε, αλλά αυτό είναι που κάνει
τις συμμαχίες, ένα χαρακτηριστικό των συμμαχιών. Δηλαδή, πέρα από όλα, οι διαφωνίας
δεν εμποδίζουν τη συνεργασία ούτε διαταράσσουν τα κοινά συμφέροντα.
«Δεν πιστεύω
στη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης»
Ο Αμερικανός αξιωματούχος αναφερόμενος στην Ευρωπαϊκή Άμυνα
τόνισε ότι δεν πιστεύει στην ικανότητά της.
Η Ευρώπη μπορεί να έχει ξοδέψει 200 δισεκατομμύρια δολάρια
για την άμυνα, αλλά το αποτέλεσμα δεν είναι τα 200 δισεκατομμύρια δολάρια στην αμυντική της ικανότητα.
Δεν πιστεύω στη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης. Ίσως
μια πολύ δημοφιλής λέξη, αλλά σοβαρά δεν νομίζω ότι υπάρχει.
Καταρχάς, δεν μπορούμε να δούμε την Ευρώπη ως μια ενιαία
συλλογική γεωπολιτική οντότητα όσον αφορά τις εξωτερικές σχέσεις. Υπάρχουν
διαφορετικές απόψεις, αλλά δείτε την ευρωπαϊκή άμυνα. Είναι απίστευτο
νούμερο αν δεις όλες τις αμυντικές δαπάνες.
Το πρόβλημα είναι ότι κάθε χώρα έχει τον δικό της εθνικό
αμυντικό προϋπολογισμό. Και υπάρχουν απίστευτοι τομείς αλληλοεπικάλυψης, ωστόσο
λείπει η εξειδίκευση.
Με άλλα λόγια, η Ευρώπη μπορεί να έχει ξοδέψει 200
δισεκατομμύρια δολάρια για την άμυνα, αλλά το αποτέλεσμα δεν είναι 200
δισεκατομμύρια δολάρια αμυντικής ικανότητας.
Τα περισσότερα χρήματα δαπανώνται σε εθνικό επίπεδο, όχι
στρατηγικά στην Ευρώπη.
Μακάρι να υπήρχε μια πιο ευρωπαϊκή προσέγγιση στην
άμυνα της εξωτερικής πολιτικής, δυστυχώς δεν υπάρχει, δεν νομίζω ότι θα
υπάρξει. Η Ευρώπη έχει ποικίλες μορφές.
Άλλοι βρίσκονται κοντά στη Ρωσία, άλλοι είναι μακριά της
και έχουν διαφορετικές απόψεις. Υπάρχει επίσης ένα απίστευτο πολιτικό
κενό, για παράδειγμα, αν η Ουγγαρία πρέπει να είναι φιλελεύθερη ή όχι, η
Τουρκία και άλλες χώρες. Άρα η Ευρώπη είναι πολύ διαφορετική πολιτικά, από
άποψη στρατηγικών απόψεων, από πλευράς συνεργασίας, η προθυμία να δαπανηθούν
χρήματα για την άμυνα είναι διαφορετική. Καμία συλλογική αμυντική
προσπάθεια, συγγνώμη.
Η Τουρκία
δεν μπορεί να μεσολαβεί
Η Τουρκία δεν μπορεί να είναι ενδιάμεσος χώρα. Το θεωρώ
μεγάλο λάθος. Κάθε φορά που ένας σύμμαχος προσπαθεί να μεσολαβήσει μεταξύ
μιας άλλης μεγάλης δύναμης και των Ηνωμένων Πολιτειών, προκαλεί αρκετή ένταση
όταν έρχεται στο προσκήνιο.
Είτε η Τουρκία είτε κάποιος άλλος μπορεί να μοιραστεί
τις απόψεις του, αλλά δεν είμαι απολύτως σίγουρος για διαμεσολάβηση.
Είναι δυνητικά επικίνδυνο για τον Μακρόν ή άλλους να
καθίσουν με τη γερμανική κυβέρνηση και να σχεδιάσουν συνομιλίες με τους
Ρώσους. Γιατί η Ρωσία μας παίρνει έναν-έναν, κάνει ορισμένα πράγματα σε
ορισμένες χώρες, και κατά μία έννοια, δεν υπάρχει συμμαχία ή ενότητα στη Δύση,
οπότε δεν νομίζω ότι θα βοηθήσει αυτό.
t24.com.tr
-
© Βαλκανικό Περισκόπιο -Γιῶργος Ἐχέδωρος
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης του ιστολογίου παραγωγής- https://www.echedoros-a.gr