Οι κάτοικοι του Scupi (Σκoπίων) αυτοαποκαλούνταν Δαρδάνοι, γράφει η επιγραφή που πυροδότησε ιστορικές συζητήσεις μεταξύ Αλβανών και Σλάβων
Η ανακάλυψη δύο αρχαίων πλακών κοντά στην περιοχή του παλιού νεκροταφείου στο οικισμό Κάρπος των Σκοπίων, στην οποία διακρίνεται μεταξύ άλλων το όνομα Δάρδανος, έχει πυροδοτήσει συζητήσεις μεταξύ των Αλβανών και των Σλάβων στη Βόρεια Μακεδονία.
Η περιοχή όπου
ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια εκσκαφής για θεμελίωση κτιρίου, χαρακτηρίστηκε
αρχαιολογική, επομένως ερευνητές και ιδρύματα είχαν αντιδράσει έντονα για τη
διακοπή των εργασιών και τη διατήρηση του αρχαίου αντικειμένου.
Στις λέξεις των δύο
λίθινων επιγραφών ξεχωρίζουν οι Dardanus και η Scupi. Από την επιγραφή όπως αναφέρει
το δημοσίευμα, τεκμαίρεται ότι οι κάτοικοι της αρχαίας πόλης Scupi (Σκόπια) καθόριζαν τον εαυτό τους ως
Δαρδάνους.
Στο μεταξύ οι Αλβανοί
του Κοσσυφοπεδίου ισχυρίζονται ότι είναι απόγονοι των αρχαίων Δαρδάνων και αυτό
έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις με τους Σλάβους που παρουσιάζονται ως «Μακεδόνες».
Απέναντι στους ισχυρισμούς των ατόμων που τους ανακάλυψαν, ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Προστασίας Πολιτιστικής
Κληρονομιάς, Άριαν Ασλανάϊ, ανακοίνωσε ότι η πλάκα θα καθαριστεί και θα αποθηκευτεί περαιτέρω στο Μουσείο της Βόρειας Μακεδονίας,
ενώ θα δεσμεύσει περαιτέρω τους ερευνητές να καταλήξουν στα κατάλληλα
συμπεράσματα.
Άμεση ήταν η αντίδραση
του Ινστιτούτου Εθνικής Πνευματικής Κληρονομιάς των Σκοπίων, όπου στην επίσημη
ιστοσελίδα, μέσω ανακοίνωσης, σηματοδότησε την υπόθεση και τόνισε τη μη
αντιμετώπιση των αρχαιολογικών αξιών ως ιδιωτικής περιουσίας.
«Αυτές τις μέρες κυκλοφορεί
στα ΜΜΕ η είδηση ότι στην αρχαία πόλη Scupi (σημερινά Σκόπια) γίνονται αρχαιολογικές
ανασκαφές και ότι έχουν ανακαλυφθεί δύο στήλες εκ των οποίων η μία φέρει την
επιγραφή ΔΑΡΔΑΝΟΣ. Το Ινστιτούτο Πνευματικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς
των Αλβανών στα Σκόπια, δηλαδή το Τμήμα Υλικού Πολιτισμού του ITShKSh, επαναλαμβάνει το γεγονός ότι το Scupi ήταν το
κέντρο του βασιλείου των Δαρδανών και τα πολλά αρχαιολογικά ευρήματα σε αυτήν
την τοποθεσία το μαρτυρούν.
Στήλες ως επιτύμβιες
στήλες στις οποίες καταγράφονται τα στοιχεία του νεκρού και του ατόμου που
έστησε αυτή τη στήλη, έχουν βρεθεί με το πέρασμα των χρόνων, όχι μόνο στο
Σκούπι, αλλά και σε πολλούς οικισμούς και άλλους αρχαιολογικούς χώρους σε όλη
την επικράτεια της Δαρδανίας.
Οι πρόσφατες στήλες
που ανακαλύφθηκαν στην αρχαία πόλη Scupi πρέπει να μεταφραστούν και να
μελετηθούν καλά.
Η γνωστή αρχαιολόγος καθ. Δρ. Exhlale
Dobruna – Salihu, έχει μελετήσει πολλές στήλες
που ανακαλύφθηκαν και ανήκαν στον 2ο και 3ο
αιώνα και ομιλούν για Δαρδάνους στα Σκόπια. Το ανησυχητικό είναι ότι ο «ιδιοκτήτης» που έκανε την εκσκαφή, δεν
επιτρέπει στα μέσα ενημέρωσης να τραβήξουν φωτογραφίες τις εν λόγω στήλες, και το αιτιολογεί
ότι πρόκειται για « ιδιοκτησία ιδιώτη», γνωρίζοντας καλά ότι έχουμε να κάνουμε
με τη νεκρόπολη της πόλης Scupi».
Στις επιγραφές και τον
φερόμενο τρόπο χειρισμού τους αντέδρασε στα κοινωνικά δίκτυα και η ερευνήτρια
και συγγραφέας Φέρη Αρίφη, η οποία στη συνέχεια έκανε αρκετές δημοσιεύσεις
σχετικά με την καταγωγή, τους οικισμούς, την αρχαιότητα και την
έκταση του πληθυσμού και σε αυτές τις περιοχές.
«Αυτή η ιστορία, που
ευαισθητοποιεί τον αλβανικό παράγοντα στη Βόρεια Μακεδονία και το Κοσσυφοπέδιο,
πρέπει να διεθνοποιηθεί και να μην επιτραπεί να χαθεί, γιατί είναι
πολύ θλιβερή αλλά και οδυνηρή η κατάσταση, με την καταστροφή αντικειμένων από τους Σλάβους
και από εμάς τους ίδιους. Κάθε Αλβανός πρέπει να έχει απόδειξη για το ποια
είναι η λεγόμενη "Μακεδονία". Η νεολαία μας πρέπει να γνωρίζει ότι τα παλιά
Σκόπια και τα εδάφη του Ιλλυρίας βρίσκονταν σε αυτό το έδαφος της Δαρδανίας».
Η ίδια ερευνήτρια επιτέθηκε στους Σλάβους της Μακεδονίας
(κείμενο: sllavet në Maqedoni) λέγοντας χαρακτηριστικά: «ας μας πουν οι Σλάβοι
εάν έχουν δικά τους αντικείμενα πριν το 1900 στην περιοχή και που τα έχουν».
Τι λένε οι επιγραφές
Σύμφωνα με την ερευνήτρια Λίριντον Ντίσα, μέχρι το τέλος της
αρχαιότητας οι εντόπιοι αυτοαποκαλούνταν Δάρδανοι.
«Αυτή η νέα επιγραφή
από τα Σκόπια, την πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής Δαρδανίας, μεταξύ 500-600 μ.Χ.
ανήκει σε ένα πρόσωπο με το όνομα Δάρδανος. Η επιγραφή αυτή είναι
σημαντική γιατί παρέχει στοιχεία ότι οι ιθαγενείς της περιοχής εξακολουθούσαν
να αυτοαποκαλούνταν Δαρδάνοι και αποκαλούσαν τη χώρα Scupi μέχρι το τέλος της αρχαιότητας. Σε αυτή
την πέτρινη πλάκα διακρίνεται καθαρά ο επιτάφιος γραμμένος στα λατινικά.
Εμφανίζεται η λέξη
SCUPI - Σκόπια, LA VIX AN XXV
(μόλις έκλεισε τα 25), CARR (Άρμα) UN CELER (γρήγορος) FILIO (παιδί, γιος)
VALME (πολλοί) SECUNDA (δεύτερος) VX OR FC (Filio Christi -Γιός του Χριστού). «Ο
ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΓΙΟΣ ΜΟΛΙΣ 25 ΕΤΩΝ ΘΑΜΕΝΟΣ ΣΤΑ ΣΚΟΠΙΑ ΜΕ ΤΟ ΔΟΞΑΣΜΕΝΟ ΑΡΜΑ ΥΙΟΥ ΤΟΥ
ΧΡΙΣΤΟΥ» είναι γραμμένο στα λατινικά.
Εν τω μεταξύ, διάφορα
μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι η πλάκα έχει μετακινηθεί από το σημείο όπου
ανακαλύφθηκε κατά την εκσκαφή, γράφουν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Shqiptarja
--
© Βαλκανικό Περισκόπιο -Γιῶργος Ἐχέδωρος
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης του ιστολογίου παραγωγής- https://www.echedoros-a.gr