«Η ιστορική επιτροπή με ειδικούς και από τις δύο χώρες»
Μάρτιος 8, 2023. Ελλάδα.
Υπάρχει μια
ανησυχητική ομοιότητα μεταξύ των ιστορικών επιχειρημάτων του Πούτιν για την
Ουκρανία και των επιχειρημάτων της Βουλγαρίας για τη Βόρεια Μακεδονία,
υποστήριξε ο Γερμανός ιστορικός Ούλφ Μπρουνμπάουερ. Αυτή η ιδεολογική
εγγύτητα είναι πολύ επικίνδυνη.
Ο βουλγαρικός
αποκλεισμός κατά της εισδοχής της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ στερείται
λογικής, γιατί αυτή η ένταξη είναι στην πραγματικότητα προς το συμφέρον της
Βουλγαρίας, λέει ο καθηγητής Ούλφ Μπρουνμπάουερ από το Πανεπιστήμιο Λάιμπνιτς στο
Ρέγκενσμπουργκ.
Ο Γερμανός ερευνητής
Ούλφ Μπρουνμπάουερ
Τη συνέντευξη
του Μπρουνμπάουερ στον Λούπτσο Ποπόφσκι δημοσίευσε η ενημερωτική πύλη
«Nezavisen» και ανέφερε η Deutsche Welle.
Ο καθηγητής
Μπρουνμπάουερ επαναλαμβάνει τη διατριβή του ότι «η ρίζα της διαμάχης βρίσκεται
στο κέντρο της Σόφιας, δηλαδή στην έδρα της βουλγαρικής εξουσίας».
«Διεκδικήσεις φάντασμα»
«Η Βουλγαρία θα
ωφεληθεί πολύ περισσότερο εάν διατηρήσει καλές σχέσεις με τη Βόρεια Μακεδονία.
Υπάρχουν δύο πιθανές εξηγήσεις. Είτε μεταξύ των Βούλγαρων πολιτικών οι «Διεκδικήσεις
φάντασμα» για τα Σκόπιοα είναι τόσο ισχυρές που τους εμποδίζουν να λάβουν
ορθολογικές αποφάσεις, είτε μπερδεύονται σοβαρά και τώρα δεν βλέπουν καμία
διέξοδο που θα τους επέτρεπε να διατηρήσουν το στυλ τους στο σπίτι».
Ο πόλεμος της Ρωσίας
εναντίον της Ουκρανίας έχει κάνει τη διαμάχη μεταξύ Σόφιας και Σκοπίων ακόμη
πιο σημαντική, λέει ο Μπρουνμπάουερ.
Γιατί κάθε διαφωνία
στα Βαλκάνια, κάθε διαφωνία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τη Ρωσία για να
υπονομεύσει την ευρωπαϊκή ενότητα.
Επιπλέον, εάν η ένταξη
της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ σταματήσει λόγω της αδιαλλαξίας της
Βουλγαρίας, οι αντιευρωπαϊκές δυνάμεις ενδέχεται να δυναμώσουν στη χώρα αυτή,
κάτι που θα ωφελήσει τη Ρωσία.
Οι φιλορώσοι
εθνικιστές στη Βουλγαρία , που έχουν συμφέρον να αυξήσουν την
ένταση, θα κερδίσουν επίσης , λέει η ανάλυση του καθηγητή
Μπρουνμπάουερ.
«Ναι, η Βουλγαρία
φυσικά δεν θα ξεκινήσει πόλεμο, αλλά παρόλα αυτά τα ιστορικά επιχειρήματα σε
αυτή την περίπτωση προκαλούν ανησυχία», λέει επίσης στη συνέντευξή του στην
«Nezavisen».
Ο Μπρουνμπάουερ
εξηγεί: Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία δείχνει ότι πρέπει να
λάβουμε σοβαρά υπόψη την κατάσταση όταν οι πολιτικοί σε μια χώρα ισχυρίζονται
ότι οι άνθρωποι από μια άλλη χώρα είναι μέρος του ίδιου έθνους. «Είναι μια
επικίνδυνη ιδεολογία», σχολίασε ο Μπρουνμπάουερ.
Υπάρχει «κοινή ιστορία»...
Ο Γερμανός καθηγητής
είναι καλός γνώστης της βαλκανικής ιστορίας και έχει βρεθεί περισσότερες από
μία φορές στο επίκεντρο της βουλγαρο-σκοπιανής ιστορικής συζήτησης.
Σε αυτή τη συνέντευξη
λέει ότι δεν του αρέσει ο όρος «κοινή ιστορία». «Γιατί κάθε άτομο, κάθε
ομάδα, κάθε μέρος βιώνει την ιστορία διαφορετικά».
Φυσικά, επί Βυζαντινής
και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και αργότερα κατά τη Γιουγκοσλαβική περίοδο, η Βόρεια
Μακεδονία ως περιοχή ανήκε, μαζί με άλλες περιοχές, σε ένα κοινό πολιτικό
πλαίσιο.
Μια κοινή πολιτική
στέγη συνήθως δημιουργεί ομοιότητες μεταξύ διαφορετικών περιοχών, αλλά αυτή η
κοινότητα δεν σημαίνει ομοιομορφία. Βλέπω τον όρο «κοινή ιστορία» καλύτερα
γιατί αναγνωρίζει ότι μπορεί να έχουμε κάτι κοινό, αλλά το βλέπουμε πολύ
διαφορετικά».
Ο καθηγητής Μπρουνμπάουερ
πιστεύει ότι η έννοια της «κοινής ιστορίας» μπορεί εύκολα να χειραγωγηθεί όταν
πιστεύουμε ότι μόνο οι λαοί (εθνοτικές ομάδες) έχουν τη δική τους ιστορία.
«Τότε ο
ισχυρισμός ότι έχουμε κοινή ιστορία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία
για την άρνηση της ύπαρξης των άλλων ανθρώπων.
Δείτε, για παράδειγμα,
το δοκίμιο του Πούτιν «Σχετικά με την ιστορική ενότητα Ρώσων και Ουκρανών». Ναι,
οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί μοιράζονται μια ιστορία και οι Ουκρανοί μοιράζονται
μια άλλη ιστορία με άλλα έθνη επίσης. Όμως οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί δεν
έχουν κοινή ιστορία, γιατί ερμηνεύουν το παρελθόν με πολύ διαφορετικό τρόπο»,
εξηγεί ο καθηγητής.
Σύμφωνα με τα δικά του
λόγια, ο Μπρουνμπάουερ θα δεχόταν να είναι μέλος ή εξωτερικός παρατηρητής στις
εργασίες της μικτής Βουλγαρομακεδονικής Ιστορικής Επιτροπής. Πιστεύει ότι
η άρνηση της βουλγαρικής πλευράς να δεχθεί ξένους εμπειρογνώμονες στο έργο της
Επιτροπής οφείλεται στους φόβους της ότι δεν θα βρεθεί ένας διάσημος ειδικός
στην ιστορία των Βαλκανίων που θα υποστήριζε τη θέση της.
Δεν φταίνε οι ιστορικοί, αλλά η κυβέρνηση που τους εκλέγει
«Υπάρχουν εξαιρετικοί
ιστορικοί στη Βουλγαρία που κοιτάζουν με κριτική ματιά τις βουλγαρικές
αντιλήψεις για τη Βόρεια Μακεδονία, αλλά δεν εξελέγησαν στην Επιτροπή. Υπάρχουν
επίσης εξαιρετικοί συγκριτικοί ιστορικοί στη Σόφια και σε άλλα πανεπιστήμια,
αλλά δεν εκπροσωπούνται επίσης στην Επιτροπή. Δηλαδή, δεν φταίνε οι ιστορικοί,
είναι η κυβέρνηση που τους εκλέγει», λέει ο Μπρουνμπάουερ.
Ο Γερμανός καθηγητής
ασκεί κριτική και στην ΕΕ γιατί οι Βρυξέλλες δεν καταβάλλουν αρκετές
προσπάθειες για την ένταξη νέων χωρών, τις οποίες -κατά τα λεγόμενά του- έχουν
«αιχμαλωτίσει» τα κράτη-μέλη.
«Ένα διαρθρωτικό
πρόβλημα είναι η αρχή της ομοφωνίας που εφαρμόζεται στη διαδικασία
προσχώρησης. Κάτι που ουσιαστικά σημαίνει ότι οποιαδήποτε χώρα μπορεί, για
οποιονδήποτε λόγο, να μπλοκάρει την όλη διαδικασία», λέει ο Μπρουνμπάουερ.
Η ΕΕ ως «όμηρος των συμφερόντων κάποιου»
Στην πραγματικότητα
ακούγεται σαν μια πρόσκληση να κρατήσετε όμηρο την ενταξιακή διαδικασία προς το
συμφέρον της δικής σας ατζέντας, όσο παρανοϊκό κι αν είναι, πιστεύει ο
καθηγητής. Και για την ΕΕ, αυτό το πρόβλημα είναι κεντρικό γιατί
περιορίζει την ικανότητά της να ενεργεί στρατηγικά, αφού ανά πάσα στιγμή μια
και μόνο κυβέρνηση μπορεί να υπονομεύσει το σημαντικότερο μέσο εξωτερικής
πολιτικής της: την υπόσχεση για ένταξη.
Έτσι, ο βουλγαρικός
αποκλεισμός θα οδηγήσει ίσως σε αναθεώρηση αυτής της κατάστασης στις Βρυξέλλες,
σύμφωνα με τον καθηγητή Ούλφ Μπρουνμπάουερ.
--
© Βαλκανικό Περισκόπιο -Γιῶργος Ἐχέδωρος
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης του ιστολογίου παραγωγής- https://www.echedoros-a.gr