Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος
Με σύνθημα πως η πΓΔΜ δεν μπορεί να γίνει προτεκτοράτο, εκατοντάδες Αλβανοί των Σκοπίων βγήκαν στους δρόμους και διαδήλωσαν κατά των κυβερνητικών χειρισμών για την ένταξη της χώρας στην Ε.Ε.
Σε σχετικό δημοσίευμά η σκοπιανή εφημερίδα Νόβα Μακεντόγια (11 Δεκ ‘ο9)παρουσιάζει τις θέσεις του αλβανικού στοιχείου της χώρας και των κομμάτων που το εκφράζουν καθώς και τις απόψεις καθηγητών του διεθνούς συνταγματικού δικαίου για το συνολικό αίτημα του 1/3 του πληθυσμού της χώρας, για αλλαγή του Συντάγματος και την Ομοσπονδοποίηση της χώρας.
Στο προσκήνιο βγήκε το σχέδιο-μελέτη του Καστριότ Χατζηρέντσα του 2001 για ομόσπονδο κράτος με τρεις ανεξάρτητες περιφέρειες: την Βορειοδυτική, όπου επικρατούν οι Αλβανοί, την Νοτιοδυτική, όπου επικρατούν οι Σλάβοι και η τρίτη περιφέρεια θα περιλάμβανε την πόλη Σκόπια, όπου έχει ανάμεικτο πληθυσμό.
Ο Λαζάρ Λαζάροφ, καθηγητής του διεθνούς δικαίου των Σκοπίων υποστηρίζει πως η ομοσπονδοποίηση της πΓΔΜ είναι ένα γλυκό όνειρο των ριζοσπαστικών αλβανικών κομμάτων.
«Το κράτος δεν μπορεί να ομοσπονδοποιηθεί», δήλωσε. «γιατί στην πΓΔΜ δεν ζουν μόνον οι Αλβανοί και οι Σλαβομακεδόνες. Άλλωστε, ανεξάρτητα από την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ ή την Ε.Ε. η Ευρώπη ενδιαφέρεται για μια διαρκή ειρήνη στην περιοχή».
Η «Νόβα Μακεντόνιγια» σημειώνει πως δεν είναι η πρώτη φορά που τα αλβανικά κόμματα αναφέρονται στην αλλαγή του Συντάγματος και στον χωρισμό της χώρας σε ομόσπονδα ανεξάρτητα κρατίδια ή καντόνια στα πρότυπα της Ελβετίας ή του Βελγίου.
Η εφημερίδα σημειώνει, επίσης, πως στο διεθνές δίκαιο το προτεκτοράτο ορίζεται ως μια πολιτική οντότητα που συμφωνεί επίσημα να τεθεί σε άνιση μεταχείριση από μια άλλη χώρα ή οργανισμό που έχει τη θέση του προστάτη ή κηδεμόνα.
Στην Ευρώπη σύγχρονα παραδείγματα προτεκτοράτων είναι η περίπτωση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης από το 1991 μέχρι πέρσι και του Κοσσυφοπεδίου ως προτεκτοράτο των Ηνωμένων Εθνών λόγω της Σερβίας που δεν συμφωνεί στην ανεξαρτησία της πρώην γιουγκοσλαβικής επαρχίας.
«Με τη λογική αυτή», σημειώνει ο Βλαντιμίρ Ορτακόσφκι πανεπιστημιακός καθηγητής του διεθνούς δικαίου, «είναι αδιανόητο να διαχειρίζεται κάποιος από το εξωτερικό ένα ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος, όπως η πΓΔΜ».
Ο Τόνι Ντεσκόφσκι, (καθηγητής δικαίου) θεωρεί πως «όλα αυτά είναι επιπόλαια ζητήματα από επιπόλαιους πολιτικούς».
Την ομοσπονδοποίηση της χώρα είχαν προτείνει όλα τα αλβανικά κόμματα συμπεριλαμβανομένου και αυτού που συμμετέχει στον κυβερνητικό σχηματισμό του κ. Γκρουέφσκι.
Η «Νόβα Μακεντόνιγια» σημειώνει πως δεν είναι η πρώτη φορά που τα αλβανικά κόμματα αναφέρονται στην αλλαγή του Συντάγματος και στον χωρισμό της χώρας σε ομόσπονδα ανεξάρτητα κρατίδια ή καντόνια στα πρότυπα της Ελβετίας ή του Βελγίου.
Η εφημερίδα σημειώνει, επίσης, πως στο διεθνές δίκαιο το προτεκτοράτο ορίζεται ως μια πολιτική οντότητα που συμφωνεί επίσημα να τεθεί σε άνιση μεταχείριση από μια άλλη χώρα ή οργανισμό που έχει τη θέση του προστάτη ή κηδεμόνα.
Στην Ευρώπη σύγχρονα παραδείγματα προτεκτοράτων είναι η περίπτωση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης από το 1991 μέχρι πέρσι και του Κοσσυφοπεδίου ως προτεκτοράτο των Ηνωμένων Εθνών λόγω της Σερβίας που δεν συμφωνεί στην ανεξαρτησία της πρώην γιουγκοσλαβικής επαρχίας.
«Με τη λογική αυτή», σημειώνει ο Βλαντιμίρ Ορτακόσφκι πανεπιστημιακός καθηγητής του διεθνούς δικαίου, «είναι αδιανόητο να διαχειρίζεται κάποιος από το εξωτερικό ένα ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος, όπως η πΓΔΜ».
Ο Τόνι Ντεσκόφσκι, (καθηγητής δικαίου) θεωρεί πως «όλα αυτά είναι επιπόλαια ζητήματα από επιπόλαιους πολιτικούς».
Την ομοσπονδοποίηση της χώρα είχαν προτείνει όλα τα αλβανικά κόμματα συμπεριλαμβανομένου και αυτού που συμμετέχει στον κυβερνητικό σχηματισμό του κ. Γκρουέφσκι.