Δεκέμβριος 22, 2010.
Ο Γιάννης Μπουτάρης, ο νέος δήμαρχος Θεσσαλονίκης έχει ένα κύριο στόχο- να επιστρέψει το χαμόγελο στα πρόσωπα της Θεσσαλονίκης.
Ο νέος δήμαρχος μετά από δεκαετίες επιτυχημένης διαχείρισης της οικογενειακής επιχείρησης και του οινοποιείου ‘ Κυρ-Γιάννη ’, επέκτεινε το φιλανθρωπικό του έργο μέσω της ΜΚΟ ‘Αρκτούρος’ για την προστασία της άγριας αρκούδας και λύκων, με χρηματοδότηση του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη και την ανάπτυξη του βέλτιστου τουρισμού στο μικρό χωριό Νυμφαίο.
Ωστόσο, εκτός από την εργασία του, ο Μπουτάρης στο ενεργητικό του απέκτησε πρόσφατα και την ετικέτα του «φίλου των ‘Μακεδόνων’ και των Τούρκων» λόγω της ανοικτής φιλικής στάσης του απέναντι τους και της άρνησης συνεργασίας με τους εθνικιστές καθώς και με τον μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμο.
Πολλοί έχουν ερμηνεύσει την εκλογή του ως την οριστική κατάργηση του κανόνα του εθνικισμού και της ανάμειξης της Εκκλησίας στη λειτουργία της πόλης, ενώ άλλοι τον κατηγόρησαν ως προδότη και φίλο των ‘εχθρών’ των Ελλήνων.
Ο ίδιος μας λέει ότι έχει καταγωγή βλάχικη και κατάγεται από το Κρούσεβο, αλλά δυστυχώς, καταλαβαίνει πολύ λίγα βλάχικα, σκοπιανά,επίσης, δεν μιλάει.
Από όλα όσα λένε γίνεται σαφές ότι η παιδεία του και το πνευματικό υπόθαθρό του δεν του επιτρέπουν να έχει ξενοφοβική συμπεριφορά.
«Δεν μπορώ να καταλάβω για να είσαι ενοχλημένος από το γείτονά σου, όταν μπορείς να έχεις καλές σχέσεις και να συνεργάζεσαι. Η αλήθεια είναι ότι όταν οι σχέσεις είναι καλές και είμαστε ενωμένοι τα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν. Ένας από τους στόχους μου είναι να αποβάλλω την φοβία και ο κακό όνομα των γειτόνων. Ωστόσο, δεν γνωρίζω ότι θα πετύχει», είπε ο Μπουτάρης.
Κύριε Μπουτάρη, είστε ο δήμαρχος της Θεσσαλονίκης, μετά από 25 χρόνια, που δεν ανήκει σε δεξιό κόμμα. Οι περισσότερο έχoυν το έχουν συνειδητοποιήσει αυτό ως μια νέα πολυαναμενόμενη έναρξη της Θεσσαλονίκης, ως το τέλος του εθνικισμού και της πολιτικής φιλελευθεροποίησης του εκλογικού σώματος στη βόρεια Ελλάδα. Εσείς πως το ερμηνεύετε;
«Βλέπω ότ η Θεσσαλονίκη είναι έτοιμη για την αλλαγή. Τέλος πάντων, η εκλογή μου ως δήμαρχος είναι μια σαφής αποδειξη ότι υπήρχε ανάγκη αυτής της αλλαγής. Φθάνει η ξενοφοβία, ο εθνικισμός και ο ακραίος πατριωτισμός. Τα πράγματα, ωστόσο, είναι πιο σοβαρά από ό, τι νόμιζα.
Λειτουργείτε περισσότερο ως επιχειρηματίας παρά ως πολιτικός, γιατί η όλη σας η ζωή ήταν στο χώρο της διαχείρισης του οινοποιείου και τη παραγωγή των εμφιαλωμένων οίνων ‘Μπουτάρης’. Από ότι καταλαβαίνουμε, υπάρχει άλλωστε και η εντύπωση ότι βλέπετε την πόλη ως μια επιχειρηματική επένδυση που πρέπει να αυξήσετε και να βελτιώσετε.
«Μεγάλωσα σε επιχειρηματικό περιβάλλον, γι’ αυτό θα μελετήσω τι θα κάνω. Ένας οργανισμός όπως ο δήμος Θεσσαλονίκης, στον οποίο εργάζονται 4.500 άνθρωποι, δεν μπορεί κανείς να τον δει ως μια επιχειρηματική εταιρία. Αυτός ο οργανισμός πρέπει να παράγει έργο, αλλά πάνω από όλα, να εξυπηρετεί τους πολίτες. Γι’ αυτό πρέπει να βρούμε ένα καλό τρόπο που θα είναι το κύριο χαρακτηριστικό της επιτυχίας. Δεν μπορώ να πω ότι η διοίκηση της πόλης δεν θα έχει πολιτική γραμμη, αυτό έχει πολιτικό κόστος, αλλά και αυτό είναι θέμα επιλογής, δεν εκφράζει το σύνολο του Δήμου.
Λέτε ότι βλέπετε διαφορετικά τους Εβραίους και του Τούρκους, των οποίων οι προκάτοχοι, έχουν την δική τους ιστορία στη Θεσσαλονίκη, σχεδιάζοντας να προσελκύσετε περισσότερους τουρίστες στην πόλη. Οι ομιλίες σας, λέγατε για την αποκατάσταση του πολυπολιτισμικού πνεύματος της Θεσσαλονίκης.
«Στη Θεσσαλονίκη θα αλλάξουν τα πράγματα. Επί πολλά χρόνια μετά τον πόλεμο συνεχίστηκε η άποψη της προστασίας των συνόρων της χώρας , κυρίως από το βορρά, χωρίς να αποκλείονται οι Τούρκοι κλπ.
Τίποτε από όλα αυτά στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει. Έχουμε πολλές επενδύσεις στην πΓΔΜ, με την Τουρκία επίσης έχουμε καλή συνεργασία και επικοινωνία. Η ταυτότητα αυτής της πόλης, αν κοιτάξετε τα μνημεία της, τα τελευταία 500 χρόνια, έχει κατάλοιπα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αλλά από τους Εβραίους και θα πρέπει να τα αποδεχθούμε και να χρησιμοποιήσουμε. Δεν πρέπει να φοβόμαστε ή να κρύψουμε την ιστορία.
Για παράδειγμα εγώ είμαι Βλάχος, προέρχομαι από το Κρούσεβο και στο σπίτι μας βρισκόταν κοντά στην εκκλησία της πόλης. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί κάποιος να είναι ενοχλημένος με το γείτονά του όταν μπορεί να έχει καλές σχέσεις και αν συνεργάζεται. Η αλήθεια είναι ότι όταν οι σχέσεις είναι καλές και είμαστε ενωμένοι, τα πράγματα βελτιώνονται. Ένας από τους στόχους μου είναι να αφαιρέσω τη φοβία και το κακό για τους γείτονες. Αν θα πετύχει δεν ξέρω.
-Με ποιο τρόπο θα το κάνετε αυτό;
Να έρθουμε πιο κοντά στο λαό και για να κάνουμε μια αλλαγή είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν οι καταστάσεις κατά περίπτωση, στις οποίες οι πολίτες δεν θα έχουν φόβο ώστε να κατανοήσουν τη γενικότερη κατάσταση από μια άλλη σκοπιά.
Από τη μια πλευρά θέλουμε τουρίστες που προέρχονται από τα Σκόπια, τη Βουλγαρία, την Τουρκία για να γνωρίσουν την πόλη, τα καταστήματα, τα εστιατόριοα και τις παραλίες. Από την άλλη πλευρά, εξακολουθούμε να έχουμε αρνητική στάση στους ξένους. Θα πρέπει να τους δεχθούμε με ένα χαμόγελο ως δικούς μας ανθρώπους, γιατί αυτοί θα έρθουν να αφήσουν τα χρήματά τους. Και αυτό πρέπει να γίνει σαφές σε εμάς.
Μέσω της οργάνωσής σας για την προστασία των άγριων ζώων «Αρκτούρος» γυρίζουμε πίσω με τη συνεργασία που είχατε στη δεκαετία του 1990 με την πΓΔΜ στον τομέα της προστασίας άγριας αρκούδας και των λύκων. Θα επιδιώκατε τη συνεργασία σε διάφορα επίπεδα, για παράδειγμα, βάσει κοινών σχεδίων για αδελφοποίηση της Θεσσαλονίκης με μια πόλη της ‘Μακεδονίας’;
«Μέσω του ‘Αρκτούρου’ υπάρχει συνεργασία με τα Σκόπια, όπως και με όλες τις βαλκανικές χώρες. Και δεν είμαστε μόνοι, υπάρχει μια σειρά άλλων ΜΚΟ που έχουν παρόμοιες δραστηριότητες. Ο ‘Αρκτούρος’ βρίσκεται σε μια στάσιμη κατάσταση λόγω έλλειψης κονδυλίων. Αλλά το πρόβλημα με τα Σκόπια είναι η διαφωνία για το όνομα και επομένως έρχεται να σταματήσει κάποια συνεργασία. Ωστόσο θα διατηρηθούν οι επαφές και όταν οι συνθήκες βελτιωθούν θα συνεχίσουμε τη συνεργασία.
Μερικές ιδέες για αδελφοποίηση πόλεων θα μπορούσα να πω ότι είναι μέρος του δημαρχιακού μου προγράμματος. Αλλά πρέπει να βρούμε μια λυση στο πρόβλημα της ονομασίας. Θα πρέπει και τα Σκόπια να βάλουν λίγο νερό στο κρασί τους, να κάνουν παραχωρήσεις. Οι εθνικιστικές απόψεις του Γκρουέφσκι δεν είναι ό,τι το καλύτερο στο κόσμο.
Η δήλωση σας ότι δεν βλέπετε ως λάθος μια διπλή ονομασία για λύση στη διαφωνία του ονόματος με την πΓΔΜ, αντήχησε ως θετική ηχώ στη Μακεδονία. Είστε μια από τις σπάνιες δημόσιες προσωπικότητες και πολιτικούς που τόλμησαν να πουν κάτι τέοιο. Πιστεύετε ότι από τη θέση σας θα μπορούσατε να επιρρεάσετε τον ελληνικό λαό και να βοηθηθεί από αυτό;
Δεν ξέρω αν μπορώ να επιρρεάσω και πως θα μπορούσε υποστηριχθεί μια τέτοια θέση, αλλά πιστεύω ότι η διπλή φόρμουλα είναι μια καλή λύση, είτε ως ‘Σλαβομακεδονία’, ‘Νέα Μακεδονία’ ή ως ‘Μακεδονία του Βαρδάρη’. Είναι μια καλή λύση για τη βελτίωση των σχέσεων.
Ωστόσο οι ιστορικές παραβιάσεις αναστατώνουν ορισμένους ανθρώπους και ορισμένες καταστάσεις. Οι Σλάβοι ήρθαν στα Βαλκάνια το 600 μ.Χ. αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν ζουν εδώ και πολλά χρόνια.
Το ότι μετακινήθηκαν σε αυτήν την περιοχή και είναι εδώ αρκετούς αιώνες, σίγουρα τους δίνει την ευκαιρία να αυτοαποκαλούνται Μακεδόνες, αλλά χρειάζεται ένα ειδικό χαρακτηριστικό για να διαφέρουν, γιατί εδώ και στο παρελθόν υπήρχαν Μακεδόνες. Αυτά είναι τα δύο διαφορετικά πράγματα που πρέπει να ιδωθούν με σαφήνεια.
Αυτό που με εκπλήσσει, εξάλλου, είναι γιατί μια σλαβική φυλή ή μια ολόκληρη ομάδα ανθρώπων που κατεβαίνουν με τους Σλάβους που έχουν να προσφέρουν πολλά και έχουν μια σημαντική (σλαβική) ιστορία γιατί να μην είναι υπερήφανοι γι’ αυτήν και να ζητούν για τον εαυτό τους, άλλα πράγματα και άλλες ιστορίες που, οπως πιστεύουν, τους κάνουν υπερήφανους. Αυτό με εκπλήσσει. Για μένα ένα πολύ καλό όνομα είναι η ‘Σλαβομακεδονία’, καλύτερο από το «Βόρεια Μακεδονία». Παραμένει άλυτο το ζήτημα αυτό αλλά πιστέυω ότι η σύνθετη ονομασία θα ήταν μια καλή λύση για όλους.
«Υποστηρίζετε την άποψη ότι ο εθνικισμός και ο πατριωτισμός δεν τιμά και δεν βοηθά κανέναν. Πρόσφατα κάνατε δηλώσεις για το σημαιοστολισμό και το κράτος. Ποια είναι η γραμμη μεταξύ πατριωτισμού και ακραίου πατριωτισμού και γιατί τα Βαλκάνια εξακολουθούν να υποφέρουν από τα συμπτώματα αυτά;»
Τα σύνορα των βαλκανικών κρατών δημιουργήθηκαν με στρατιωτικά μέσα, χωρίς να ρωτηθεί κανένας και χωρίς κάποιο σχέδιο και από τους Βαλκανικούς πολέμους και από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Αυτό δημιούργησε την ανάγκη για την δημιουργία ταυτότητας, για να ξέρουμε ποιος είσαι. Εδώ έγκειται το πρόβλημα με τα Σκόπια. Για να ξέρετε ποιοι είστε, θα πρέπει να είναι όλοι, περίπου, ίδιοι με εσάς. Η αβεβαιότητα αυτή δημιουργεί κορώνες ταυτότητας τύπου εθνικο-πατριωτισμού, που απομονώνει και εκφράζει τη μισαλοξοξία. Με το φανατισμό ποτέ δεν μπορεί να βρεθεί λύση.
Μπορείτε να δείτε με ήρεμο τρόπο πως είναι τα πράγματα, τι προηγήθηκε από αυτά κα με βάση την ιστορία θα διαμορφωσετε το μέλλον.Στη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας η ζωή στα Βαλκάνια ήταν ειρηνική. Οι έριδες άρχισαν όταν έθεσαν τα έθνη σύνορα. Σε ορισμένα κράτη, όπως η Γιουγκοσλαβία, οι λαοί ήταν ενωμένοι σε ομοσπονδία κάτω από ένα σταθερό πολιτικό σύστημα. Όταν η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε και το σύστημα κατέρρευσε τότε άρχισαν αγώνες για την κατοχύρωση των συνόρων των λαών της.
«Στην Ελλάδα αλλά και στην πΓΔΜ υπήρξαν περιπτώσεις βανδαλισμού από ριζοσπαστικές οργανώσεις που δημιούργησαν και δημιουργούν κάποια αβεβαιότητα μεταξύ των πολιτών για τα ταξίδια. Πως θα μπορούσαμε να δράσουμε για την εξάλειψη τέτοιων περιστατικών ώστε να μην δημιουργείται ο φόβος μεταξύ των πολιτών;»
Φανατικοί υπάρχουν παντού. Αλλά εάν χαμηλώσουν λίγο οι τόνοι για τη διαμάχη του ονόματος, νομίζω ότ θα είμαστε σε θέση να μειωθούν και τα περιστατικά αυτά. Μια σημαντική πηγή προβλημάτων νομίζω, είναι το νέο μνημείο του Αλεξάνδρου στα Σκόπια.
Ο Νίκολα Γκρουέφσκι φαίνεται να προσπαθεί για προσωπικό του όφελος να διατηρήσει μια κατάσταση εθνικοπατριωτισμού. Ο μόνος τρόπος για να αλλάξει η κατάσταση αυτή είναι να αλλάξει το ύφος το οποίο δίνει στο θέμα αυτό.
Ωστόσο, η πΓΔΜ πρέπει να καταλάβει ότι χρειάζεται να καταβάλλει περισσότερες παραχωρήσεις, διότι αυτές που έχουν γίνει μέχρι σήμερα δεν είναι αρκετές. Η εθνικιστική πολιτική που ακολουθεί δεν είναι χωρίς συνέπειες.
--
Τίτλος άρθρου: «Jaнис Бутарис, градоначалник на Солун: Славомакедонија најдобро ви стои»
Δημοσίευση: Утрински весник, 22 декември 2010
Ἂρθρα & Σκέψεις- Γιῶργος Ἐχέδωρος