Γράφει ο Γιώργος ΕχέδωροςΜια ενδιαφέρουσα συνέντευξη φιλοξενεί στις στήλες της η σκοπιανή Utrinski Vesnik(Утрински весник) (18-12-2009), του προέδρου της Μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τις σχέσεις Ε.Ε. – πΓΔΜ, ευρωβουλευτή της Γερμανίας Γιώργου Χατζημαρκάκη, ο οποίος είναι ελληνικής καταγωγής.
Η συνέντευξη έχει τίτλο «Τα Σκόπια και η Αθήνα χρησιμοποιούν βαριά λόγια» (Скопје и Атина користат силни зборови) και με υπότιτλο «Η ιστορία δεν έχει αποκλειστικότητα».
Θα παρουσιάσουμε ορισμένα ενδιαφέροντα αποσπάσματα της συνέντευξης αυτής.
Ποιος έχει δίκιο;
Δημοσιογράφος:
«Ποιος έχει δίκιο σε αυτήν την περίεργη διαμάχη;»
Γιώργος Χατζημαρκάκης:
Πρόκειται για την ιστορία, την εθνική ταυτότητα αλλά και την ψυχολογία δύο λαών.
Και οι δυο πλευρές έχουν ένα κοινό σημείο.
Οι Έλληνες έχουν δίκιο όταν λένε ότι δεν υπήρχαν Σλάβοι στην Αρχαία Μακεδονία. Ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν Έλληνας!
Αλλά στην βυζαντινή και οθωμανική περίοδο η περιοχή ήταν πολυεθνική. Ζούσαν μαζί με τους Έλληνες, οι Σλάβοι, οι Αλβανοί, οι Τούρκοι.
Η αποκλειστική χρήση του ονόματος Μακεδονία (από ένα κράτος) δεν έχει ιστορική βάση.
Δημοσιογράφος: «Πως είναι δυνατό αυτό το ζήτημα να είναι πιο σημαντικό από την ένταξη ενός κράτους στην Ε.Ε.; »
Γιώργος Χατζημαρκάκης:
Έγιναν λάθη και από τις δύο πλευρές. Η Ε.Ε. έπρεπε να πιέσει και τα δύο μέρη να βρουν μια λύση εδώ και πολύ καιρό. Αντί να γίνει αυτό το ζήτημα εκκρεμεί πολλά χρόνια στο παρασκήνιο.
Η Αθήνα προσπάθησε και κατάφερε να αποτρέψει τη συνολική χρήση του όρου Μακεδονία. Στα Σκόπια επικρατεί ένας παραλογισμός, η κυβέρνηση προσπαθεί να επιβάλλει μια αρχαία ταυτότητα σε ένα σύγχρονο κράτος… Και όλη η γενιά έχει σημαδευτεί με την ιδέα αυτή!
Δημοσιογράφος:
«Υπήρχε η ελπίδα πως η νέα ελληνική κυβέρνηση θα έδειχνε μεγαλύτερη ανοχή. Γιατί δεν συνέβη αυτό;»
Γιώργος Χατζημαρκάκης:
Η προηγούμενη κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή πάγωσε σχεδόν τις επαφές υψηλού επιπέδου. Ο νέος πρωθυπουργός κ. Παπανδρέου συναντήθηκε με τον ομόλογό του κ. Γκρουέφσκι, δύο φορές από τον περασμένο Οκτώβριο. Υπάρχει, πράγματι, μια δυναμική στην ελληνική κυβέρνηση, να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις της ένταξης της πΓΔΜ στην Ε.Ε.. Μέχρι το Μάρτιο πρέπει να δοθεί μια ημερομηνία για αυτήν (την ένταξη).
Δημοσιογράφος: Έχουν συμφωνήσει σ’ αυτό τα κράτη της Ε.Ε.
Γιώργος Χατζημαρκάκης:
Νομίζω πως μπορεί να επιτευχθεί αυτός ο στόχος μέχρι το Μάρτιο. Φυσικά θα πρέπει να αποφεύγονται οι προκλήσεις. Δυστυχώς οι πρόεδροι των δύο χωρών χρησιμοποιούν σκληρά λόγια. Αυτό δεν βοηθάει. Ο πρωθυπουργός κ. Γκρουέφσκι πρέπει να μιλάει ως εκπρόσωπος όλων των πολιτών. Μην ξεχνάμε πως υπάρχει μεγάλη ανησυχία και αντίθεση από τους Αλβανούς της χώρας αλλά και από το στρατόπεδο της αντιπολίτευσης, πως δεν πρέπει να χάσει τη μεγάλη ευκαιρία αυτής της πρόκλησης.
Δημοσιογράφος: Ο αλβανόφωνος πληθυσμός της πΓΔΜ είναι εξαγριωμένος. Γι’ αυτούς η διαφωνία του ονόματος επιβραδύνει άνευ λόγου την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της χώρας. Πόσος χρόνος πιστεύεται πως χρειάζεται για την ένταξη;
Γιώργος Χατζημαρκάκης:
Αυτό πρέπει να γίνει το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους, όταν η Ισπανία θα βρίσκεται στο τιμόνι της Ε.Ε. Στη συνέχεια η δυναμική που υπάρχει θα εκλείψει. Νέες προκλήσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέα ένταση μεταξύ των Σλάβων και των Αλβανών, τότε τα πράγματα θα είναι άσχημα και θα αντιμετωπίσουμε θυελλώδεις ανέμους στα Δυτικά Βαλκάνια.
Ο παππούς μου ήταν Έλληνας αλλά και του ...Γκρουέφσκι!
Δημοσιογράφος: «Είστε ελληνικής καταγωγής, πως μπορείτε να είστε ουδέτερος σε αυτήν την διένεξη;
Γιώργος Χατζημαρκάκης :
"Ακριβώς. Ο παππούς μου είναι Έλληνας, αλλά και του Γκρουέφσκι (ήταν έλληνας). Τις προάλλες έκανε λόγο για μάχη μέχρι εσχάτων. Αυτή είναι μια λανθασμένη διαδικασία.
Μερικές φορές αναρωτιέμαι μήπως η προσωπική αναζήτηση της ταυτότητας κρατά όμηρο μια ολόκληρη χώρα.
Για μένα η ευρωπαϊκή προοπτική είναι ζωτικής σημασίας. "
Ειρήνη στα δυτικά βαλκάνια
«Η Ελλάδα επιθυμεί να οδηγήσει την περιοχή στην ευρωπαϊκή προοπτική μέχρι το 2014. Είναι ημερομηνία ορόσημο. Εκατό χρόνια από την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Είναι ένα όραμα αλλά θα ήθελα να τηρήσει η Ελλάδα την υπόσχεσή της.»
Δύο είναι οι δύο προτάσεις λέει ο Χατζημαρκάκης
"Πρώτα από όλα πρέπει να υπάρξει μια γρήγορη συμφωνία για το όνομα: Βόρεια ή Άνω Μακεδονία.
Τότε θα μπορούσε να οριστεί μια ημερομηνία για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με το όνομα που θα προκαθοριστεί.
Οι έλληνες ζητούν για εγχώρια χρήση τις λέξεις που θα καθορίζουν την γλώσσα και ταυτότητα των πολιτών όπως: "gornomakedonski" γλώσσα και "gornomakedonski" πολίτες.
Αλλά και οι δύο πλευρές σήμερα βρίσκονται υπό πίεση για να επιτευχθεί μια τέτοια συμφωνία.
Η διαδικασία αυτή θα περιλαμβάνεται στις συνομιλίες με την Ε.Ε.– αν βέβαια συμφωνήσουν Γκρουέφσκι και Παπανδρέου.»