Η Παλαιά Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας
القديمة المكتبة
Γράφει ο Ahmed Osman - عثمان أحمد
Η Αλεξάνδρεια έγινε το πιο σημαντικό κέντρο έρευνας και μελέτης του αρχαίου κόσμου, χάρη στην πολιτική των Πτολεμαίων βασιλέων μετά την κατάκτηση του αιγυπτιακού κράτους από τον Αλέξανδρο.
Ο Πτολεμαίος δημιούργησε το 280 π.Χ. ένα μουσείο στο νοτιοδυτικό τμήμα του ανακτόρου όπου φιλοξενούσε τους ξένους επισκέπτες, ποιητές, μελετητές και ερευνητές καθώς εκεί είχε δημιουργήσει και το Σαράπειο Ναό όπου ετιμάτο ο θεός Σεράπις.
Όταν ανέλαβε την εξουσία ο Πτολεμαίος ο Β΄ από τον πατέρα του, δημιούργησε δίπλα στο Ναό τη Σεράπεια Βιβλιοθήκη που βρισκόταν κοντά στο δυτικό νεκροταφείο του βασιλικού ανακτόρου. Στο έργο του βασιλιά σημαντική, όπως λέγεται, ήταν η βοήθεια του Αιγύπτιου ιερέα Μανέθωνα.
Σύμφωνα με ιστορικές πηγές που βρέθηκαν σε βιβλιοθήκες και ναούς της Μέμφιδος στην Ain Shams (αραβική ονομασία της Ηλιουπόλεως) ο Μανέθων δημιούργησε αντίγραφα αιγυπτιακών κειμένων στα ελληνικά τα οποία τοποθετήθηκαν στο Σεράπειο Ναό στην Αλεξάνδρεια.
Ο Μανέθων έδωσε τρία σημαντικά στοιχεία στη βιβλιοθήκη:
το πρώτο ήταν μια σύνοψη της αρχαίας αιγυπτιακής ιστορίας μέχρι του κράτους των Πτολεμαίων, ενώ το δεύτερο, η συλλογή των ιερογλυγικών γραφών, φιλοσοφικών και θεολογικών εξηγήσεων του κόσμου, και το τρίτο στοιχείο ήταν οι αναφορές στους φυσικούς νόμους της επιστήμης.
Ο Μανέθων εγκαταστάθηκε στην Αλεξάνδρει και μετέφερε το ‘Τορά’ στα ελληνικά για να ενσωματωθεί στη βιβλιοθήκη.
Η Βιβλιοθήκη ήταν γενικών γνώσεων και περιελάμβανε τους αρχαίους πολιτισμούς της Αιγύπτου, της Βαβυλώνας, της Συρίας, της Περσίας, της Ελλάδας καθώς και όλες τις μελέτες και φιλοσοφικά κείμενα της εποχής.
Οι περγαμηνές της βιβλιοθήκης περιείχαν θέματα σχετικά με την γλώσσα, τη ρητορική, τη νομολογία και νομοθεσία, τη γεωγραφία, ιστορία, φιλοσοφία, λογική, άθλημα, μηχανική, ιατρική, χημεία και τη φυσική.
Ήταν η πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, που συγκεντρώθηκε η κληρονομιά των αρχαίων πολιτισμών και όλων των πηγών σε ένα και μοναδικό μέρος και σε μία συγκεκριμένη γλώσσα, την ελληνική, όπου υπήρχε η δυνατότητα σε κάθε μελετητή να έχει πρόσβαση στην παγκόσμια γνώση.
Η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας χαρακτηρίζεται ως μια επιστημονική επανάσταση στην ανθρώπινη ιστορία, όπου από εκεί έγινε ένα, μοναδικό, ποιοτικό άλμα στην ανθρώπινη γνώση.
Το παλαιό και αναχρονιστικό σύστημα επέτρεπε σε έναν μικρό αριθμό ανθρώπων, των ειδικών, να έχουν πρόσβαση στα μυστήρια της γνώσης των γραπτών κειμένων, που ήταν κωδικοποιημένα σε διάφορες γλώσσες και βρίσκονταν σε διαφορετικά κράτη.
Ήρθε το ελληνικό αλφάβητο για να καταστήσει ευκολότερη την πρόσβαση στη γνώση των απλών ανθρώπων που έμαθαν εύκολα να διαβάζουν και να γράφουν.
Έτσι ένας σπουδαστής, ένας μελετητής, μπορούσε να έχει πρόσβαση στη γνώση των Αιγυπτίων, των Βαβυλωνίων, των Περσών, των Ελλήνων σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία και σε μια γλώσσα!
Μελετητές ήρθαν στην Αλεξάνδρεια από όλο τον τότε γνωστό κόσμο, από την Ινδία, την Περσία, την Βαβυλωνία, τη Συρία, οι Ναβαταίοι από τη Φοινίκη, την Λιβύη, την Ελλάδα και την Μικρά Ασία, για να συνεργαστούν όλα τα ανθρώπινα μυαλά στην οικοδόμηση ενός οράματος, ενός νέου παγκόσμιου πολιτισμού.
Έτσι το Σεράπειο, η Αλεξανδρινή Βιβλιοθήκη, κατέστη το Πρώτο Πανεπιστήμιο του Κόσμου.
Επί επτά αιώνες, από τον τρίτο αιώνα π.Χ. μέχρι τον τέταρτο μ.Χ. εκατοντάδες χιλιάδες επιστήμονες μάθαιναν την παγκόσμια γνώση...
--
(σ.σ. το παρόν είναι απόσπασμα από το κείμενο του Άχμεντ Οσμάν που έχει τον τίτλο στα αραβικά: مكتبة الاسكندرية تعود في موقع آخ ).
